İngilis dilində cümlələr (English sentences) dediyimiz zaman xüsusən cümlələrin qrammatik forması yadımıza düşür. İngilis dilində qrammatik qaydalarla tanış olmaq üçün yazımızı oxumağınız tövsiyə olunur. Ancaq bu yazımızda ümumi olaraq İngilis dilindəki cümlələr mövzusunu incələyəcəyik.
İngilis dilində cümlələr quruluşuna görə 3 qrupa ayrılır:
- Sadə cümlə (Simple Sentence)
- Bağlı cümlə (Compound Sentence)
- Mürəkkəb cümlə (Complex Sentence)
İngilis dilində sadə cümlə nədir?
Sadə cümlədə, ən az bir mübtəda, bir xəbər, adətən isə, mübtəda, xəbər, bəzən isə tamamlıq ola bilir. Bu sözlər birlikdə işləndikləri zaman məna ifadə edirlər: I will write a letter to Jennifer tomorrow -mən sabah Jenniferə bir məktub yazacağam.
İngilis dilində sadə isim cümlələri və tərcümələri
İsim cümlələri cümlədə ismin yerini tutan budaq cümlələridir. İsim budaq cümlələrində istifadə edilən bağlayıcılar adətən bunlardır: that, whether (or not), if, what, how, who, which, where, whom, how many, how much, whatever.
İsim budaq cümlələri əsas cümlənin mübtədası və ya obyekti olurlar: I bought a book -mən bir kitab aldım. Bu cümlədə “book” obyekt, yəni tamamlıqdır. İndi isə onun yerinə bir isim cümləsi qoyaq: I bought what you wanted -sən nə istədinsə, mən aldım.
Burada “What you wanted” bir isim cümləsidir. Hər nə istədinsə mənasına gəlir. Burada “what” bağlayıcısı “you wanted” əsas cümləsini budaq cümlə formasına gətirmişdir. Bu budaq cümləni “whatever” bağlayıcısı ilə də istifadə edə bilərik.
I bought whatever you wanted -sən nə istədinsə, mən aldım.
Baş cümlənin mübtədası olaraq istifadə edilən isim budaq cümləsinə aid nümunə: Whoever visits our village doesn’t want to leave -o bizim kəndimizə baş çəksə, ayrılmaq istəməz. Whoever visits baş cümlənin mübtədasıdır.
Aşağıda mövzu ilə bağlı daha çox cümlə nümunələri verilmişdir:
- I know what it is to be young -mən gənc olmağın nə demək olduğunu bilirəm.
- But you don’t know what it is to be old -ancaq sən yaşlı olmağın nə demək olduğunu bilməzsən.
- I couldn’t understand why she left me -mən onun niyə məndən ayrıldığını başa düşə bilmədim.
- I don’t know who broke the window -mən şüşəni kimin qırdığını bilmirəm.
Indirect cümlələrdə that bağlacısı ilə bağlanmış olub, izah edilən sözlər adətən isim budaq cümlələri olur: He said that he was a carpenter -o, dülgər olduğunu dedi.
İngilis dilində sadə feil cümlələri və tərcümələri
Aşağıda hərəkət fellərinin cümlələrdə necə istifadə olunduğuna dair nümunələr var, bir cümlədə birdən çox fel istifadə edə biləcəyinizi unutmayın. Aşağıda bununla bağlı cümlə nümunələri verilmişdir:
- In the summer, we will swim in our pool -biz yayda hovuzumuzda üzəcəyik.
- Will you help me with the laundry? -Paltaryuyanlarda kömək edəcəksən?
- He rode his new bike around the block for hours -Yeni velosipedini saatlarla blok ətrafında sürdü.
- The horse trotted along the trail -At cığır boyunca gəzdi.
- We ate dinner then walked around the park -biz nahar etdik, sonra parkın ətrafında gəzdik.
- Did you fix the mistake in your homework? -ev tapşırığındakı səhvini düzəltdin?
- She waited for her friend at the mall -o, ticarət mərkəzində dostunu gözlədi.
- She lay on the couch and slept there all night -o, divanda uzanıb bütün gecə orada yatdı.
- The bird sings a cheery song every morning -Quş hər səhər şən bir mahnı oxuyur.
- The teacher reads a book to her students then asks them questions about the story -Müəllim şagirdlərinə kitab oxuyur, sonra hekayə ilə bağlı suallar verir.
İngilis dilində sadə sual cümlələri və tərcümələri
Sual cümləsinin qrammatik formulu belədir:
auxiliary verb + subject + main verb + object
Do you speak English?
Does Mary like John?
Sual cümlələrini danışıq və yazılı dildə tez-tez istifadə edirik. Bunlar ən geniş yayılmış cümlə növlərindən biridir. Aşağıda bununla bağlı cümlə nümunələri verilmişdir:
- Is it cold outside? -çöldə hava soyuqdur?
- Are you feeling better? -özünüzü yaxşı hiss edirsiniz?
- Was the film good? -film yaxşı idi?
- Did you like it? -xoşunuza gəldi?
- Does it taste good? -dadı yaxşıdır?
- What is your name? -adın nədir?
- What’s the time? -saat neçədir?
- Where is the toilet? – tualet haradadır?
- Where shall we go? -hara gedək?
- How do you open this? -bunu necə açırsınız?
İngilis dilində məktəb həyatı ilə bağlı sadə cümlələr
Aşağıda İngilis dilində iş həyatı mövzusu ilə bağlı sadə cümlə nümunələri verilmişdir:
- Today I’m here to talk to you about it -Bu gün sizinlə bu barədə danışmaq üçün burdayam.
- I’m delighted to be here today to tell you about it -Bu gün sizə bu barədə danışmaq üçün gəldiyim üçün çox xoşbəxtəm.
- Today I would like to outline our plans for it -Bu gün bunun üçün planlarımızı qeyd etmək istəyirəm.
- Okay, I think we are all on the same page -yaxşı, mən düşünürəm ki, hamımız eyni səhifədəyik.
- I’m sorry but I think you may have a protocol -üzr istəyirəm, düşünürəm ki, sənin protokolun var.
- From our perspective, it’s a little different. Let me explain -Bizim nəzərimizə görə bir az fərqlidir. İcazə ver izah edim.
- Yes, I get what you’re saying -Bəli, dediklərinizi anladım.
- Friday at 3:00 p.m. would be fine -Cümə saat 15:00-da yaxşı olar.
- Good morning, ladies and gentlemen -Sabahınız xeyir, xanımlar və cənablar.
- Could you repeat that please? -Xahiş edirəm təkrar edə bilərsinizmi?
İngilis dilində məktəb həyatı ilə bağlı sadə cümlələr
Aşağıda İngilis dilində eşq həyatı mövzusu ilə bağlı sadə cümlə nümunələri verilmişdir:
- I don’t need advice about my love life -mənim sevgi həyatımla bağlı məsləhətə ehtiyacım yoxdur.
- Life is the flower for which love is the honey -Həyat sevginin bal olduğu çiçəkdir.
- You can’t blame gravity for falling in love -sən aşiq olduğun üçün cazibə qüvvəsini günahlandıra bilməzsən.
- We are born of love; Love is our mother -biz sevgidən doğulmuşuq; Sevgi bizim anamızdır.
- Love isn’t something you find -sevgi sənin tapdığın bir şey deyil.
- Love is something that finds you -sevgi səni tapan bir şeydir.
- True love is eternal, infinite, and always like itself -Həqiqi sevgi əbədidir, sonsuzdur və hər zaman özü kimidir.
- Love is a game that two people can play and win -Sevgi, iki nəfərin də oynaya və qazana biləcəyi bir oyundur.
- If I know what love is, it is because of you -əgər mən sevginin nə olduğunu bilirəmsə, bu sənə görədir.
- Love is like a beautiful flower -Sevgi gözəl bir çiçək kimidir.
İngilis dilində məktəb həyatı ilə bağlı sadə cümlələr
Aşağıda İngilis dilində məktəb həyatı mövzusu ilə bağlı sadə cümlə nümunələri verilmişdir:
- All your hard work will pay off -bütün zəhmətiniz nəticə verəcəkdir.
- You don’t have to be great to start -başlamaq üçün mükəmməl olmaq lazım deyil.
- You have to start to be great -mükəmməl olmaq üçün başlamalısan.
- Wish you were better -sən daha yaxşı olmağı arzula.
- The earlier you must start working on something -sən əvvəlcə bir şey üzərində işləməyə başlamalısan.
- To change your life, you must first change your day -Həyatınızı dəyişdirmək üçün əvvəlcə gününüzü dəyişdirməlisiniz.
- Success is not final, failure is not fatal -Uğur son deyil, uğursuzluq ölümcül deyil.
- Work hard in silence -Sükut içində çox çalışın.
- Let your success make the noise -icazə ver müvəffəqiyyətin səs-küy yaratsın.
- You must be stronger than your excuses -sən bəhanələrindən daha güclü olmalısan.
