İngilis Dilində Zamanlar

İngilis dilində zamanlar ən vacib mövzulardan biri, hətta birincisidir. Çünki zamanlar, bütün dillərin əsasını təşkil edir və doğru zaman formasından istifadə etmək fikrimizi istədiyimiz şəkildə ifadə edə bilmərik. Bu səbəbdən də bu mövzumuzu sırf zamanlar mövzusuna həsr etdik. Bu yazımızda siz aşağıdakı başlıqlar ilə tanış olacaqsınız.

• İngilis dilində zamanları ən asan necə öyrənmək olar?
• İngilis dilində neçə növ zaman mövcuddur?
• İngilis dilində zamanlar cədvəli
• Present Tense
• Past Tense
• FutureTense

İngilis dilində zamanları ən asan necə öyrənmək olar?

Zamanları tək-tək, yəni ayrı-ayrılıqda öyrəndiyimiz zaman mövzunu hər nə qədər başa düşsək də, uzun müddət yadda saxlamaq çətin olur və ya zamanın digər növünü öyrəndiyimiz zaman daha əvvəl öyrəndiyimiz zamanla bağlı fikir qarışıqlığı yaşayırıq. Bu səbəblə də, zamanların hamısını birlikdə öyrənmək daha məqsədəuyğundur. Eyni zamanda, bu tip bir neçə növü və halı olan mövzuları öyrənərkən cədvəllərdən istifadə etmək öyrənmək üçün ən effektiv metod hesab edilir.

İngilis dilində neçə növ zaman mövcuddur?

Sadə zaman (Simple Tense) formalarının düzəldilməsi:

• Present Simple Tense: 1^st form of Verb + s(es)
• Past Simple Tense: 2^nd form of Verb
• Future Simple Tense: shall/will + 1^st form of Verb

Davamedici zaman (Continuous Tense) formalarının düzəldilməsi:

• Present Continuous Tense: is/am/are + 1^st form of Verb + ing
• Past Continuous Tense: was/were + 1^st form of Verb + ing
• Future Continuous Tense: shall/will + 1^st form of Verb + ing

Bitmiş zaman(Perfect Tense) formalarının düzəldilməsi:

• Present Perfect Tense: has/have + 3^rd form of Verb
• Past Perfect Tense: had + 3^rd form of Verb
• Future Perfect Tense: shall/will have + 3^rd of Verb

Bitmiş davamedici zaman(Perfect Continuous Tense) formalarının düzəldilməsi:

• Present Perfect Continuous: has/have + been + 1^st form of Verb + ing
• Past Perfect Continuous: had + been + 1^st form of Verb + ing
• Future Perfect Continuous: shall/will have been + 1^st form of Verb + ing

İngilis dilində zamanlar cədvəli

Qeyd: Future Simple zamanında “will” əvəzinə “going to” da istifadə edilə bilər: I am going to work.

Unutmayın ki, bitmiş zamanların Azərbaycan dilinə birbaşa tərcüməsi yoxdur. Bu səbəbdən də fikrinizin qarışmaması üçün mövzu daxilində bu zaman formalarının izahı və nümunə cümlələr verilmişdir.

PRESENT TENSE

Present Simple Tense

Present Tense, dilimə indiki zaman kimi tələffüz edilir və aşağıdakı hallarda istifadə olunmaqdadır:

• Təlimat vermək üçün
• Cədvəllər, planlar və proqramlar üçün
• Hər zaman doğru olan bir reallıqdan bəhs etmək üçün
• Xəbərlər, kitablar və hekayələr danışarkən istifadə edilir
• Düşüncələri, hissləri, fikirləri və inancları ifadə etmək üçün
• Gündəlik olaraq rutin formasında tətbiq etdiyimiz hərəkətlər üçün
• Gələcəkdə planlaşdırılan bir hərəkət və ya bir hadisə haqqında danışıq zamanı
• Nadirən baş verən hadisələr haqqında uyğun zaman zərflərindən istifadə etməklə bu zaman formasında danışa bilərik

Present Simple zamanında təsdiq cümlələri

• People need food. – İnsanlara yemək lazımdır.
• It snows in winter here. – Burada qışda qar yağır.
• Two and two make four. – İki və ikisi dördü əmələ gətirir.
• The sun sets in the west. – Qərbdə günəş batır.
• I live in New York.- Nyu-Yorkda yaşayıram.
• The Moon goes round the Earth. – Ay Yer kürəsinin ətrafında dolaşır.
• John drives a taxi. – John taksi sürür.
• We meet every Thursday. – Hər cümə axşamı görüşürük.
• School begins at nine tomorrow. – Məktəb sabah saat doqquzda başlayır.
• We produce lasers for cosmetic surgery. – Kosmetik əməliyyat üçün lazerlər istehsal edirik.
• They move into their new home next week. – Gələn həftə yeni evlərinə köçürlər.
• I always study hard for exams .- Həmişə imtahanlar üçün çox çalışıram.
• Do you usually speak to him like that? – Ümumiyyətlə onunla belə danışırsan?
• Ben goes to football practice every Tuesday. – Ben hər çərşənbə axşamı futbol məqşlərinə gedir.
• In general, I believe that all people can live in peace. – Ümumiyyətlə, bütün insanların sülh içində yaşaya biləcəyinə inanıram.

Present Simple Tense zamanında sual cümlələri

• Do you go to the supermarket every week? – sənhər həftə supermarketə gedirsən?
• Where do Angela and Rita live? – Angela və Rita harada yaşayır?
• When does Rita usually get up? – Rita adətən nə vaxt oyanır?
• Do you play the piano? – Siz fortepiano çalırsınız?
• Where do you live? – sən harada yaşayırsan?
• Does Jack play football? – Jack futbol oynayır?
• Where does he come from? – O haradan gəlir?
• Do Rita and Angela live in Manchester? – Rita və Angela Mançesterdə yaşayırlar?
• Where do they work? – onlar harada işləyirlər?

Present Simple Tense zamanında inkar cümlələri

• I like tennis but I don’t like football. – Mən tennis sevirəm, amma futbolu sevmirəm.
• I don’t like the food they serve at that restaurant. – həmin restoranda servis etdikləri yeməkləri xoşlamıram.
• I don’t live in London now. – Mən indi Londonda yaşamıram.
• I don’t play the piano but I play the guitar. – Mən pianino çalmıram, amma gitara çalıram.
• They don’t work at the weekend. – onlar həftə sonu işləmirlər.
• John doesn’t live in Manchester. – John Manchesterdə yaşamır
• Angela doesn’t drive to work. – Angela işə maşınla getmir.
• He does not drive a bus. – o, avtobus sürmür.
• My friends don’t usually leave so early. – Dostlarım ümumiyyətlə belə erkən tərk etmirlər.
• I do not want to go with you! – Səninlə getmək istəmirəm!

PRESENT CONTİNUOUS TENSE

Hal-hazırda davam etməkdə olan hərəkətləri izah etmək üçün bu zaman formasından istifadə edilir. Başqa sözlə, danışıq əsnasında davam etməkdə olan və hələ tamamlanmamış bir hərəkəti ifadə etməkdədir. Aşağıdakı hallarda Present Continuous Tense istifadə edilir.

• Yuxarıda da qeyd edildiyi kimi danışıq zamanı davam etməkdə olan hərəkəti bildirmək üçün
• Gələcək zamanda baş verməli olan hərəkət haqqında konkret zaman göstərilmədən danışıldığı zaman
• Gələcək zamanda baş verməsi planlaşdırılan və ya düşünülən hərəkət haqqında danışıldığı zaman
• Hərəkətin tez-tez baş verdiyini göstərmək üçün “always” kimi zaman zərfləri ilə birlikdə istifadə edilir
• Dəyişən vəziyyətlərdə istifadə edilir

Present Continuous zamanında təsdiq cümlələri

• She is crying. – o, ağlayır.
• He is talking to his friend. – o, dostu ilə danışır.
• The baby is sleeping in his crib. – Körpə beşikdə yatır.
• We are visiting the museum in the afternoon. – Günortadan sonra muzeyi ziyarət edirik.
• Anthony is sitting in the chair. – Anthony stulda oturur.
• Her mother is forever misplacing her keys. – Anası hər zaman açarlarını səhv salır.
• They are eating lunch right now. – Hal hazırda nahar yeyirlər.
• We are leaving for the beach tomorrow morning. – Sabah səhər çimərliyə gedirik.
• Jennifer is reading a book. – Jennifer kitab oxuyur.
• He is meeting his friends after school. – Dərsdən sonra dostları ilə görüşməkdədir.
• Marc is making pizza now. – Mark indi pizza hazırlayır.
• Jack and Jill are always fighting. – Jack və Jill həmişə mübarizə aparırlar.
• She is constantly complaining about her sister. – o, bacısından daim şikayətlənir.
• The kids are arriving at six o’clock. – uşaqlar saat altıda gəlirlər.
• She is speaking at the conference this evening. – Bu axşam konfransda çıxış edir.
• Frances is talking on the phone at the moment. – Bu anda Frances telefonla danışır.
• Shopping online is growing in popularity nowadays. – İnternetdə alış-veriş indi populyarlaşmaqdadır.
• The stocks are dropping constantly due to the economy. – Səhmlər iqtisadiyyata görə daim aşağı düşür.
• Today, most people are using text messages instead of the phone. – Bu gün əksər insanlar telefon əvəzinə mətn mesajlarından istifadə edirlər.

Present Continuous zamanında inkar cümlələri

• You are not watching the movie. – sən filmə baxmırsan.
• She is not going to the game tonight. – o, bu axşam oyuna getmir.
• We are not waiting for you. – biz səni gözləmirik.
• They are not learning French. – onlarFransız dilini öyrənmirlər.
• Pitt and Sandra are not running. – Pitt və Sandra qaçmır.
• The boys are not playing in the garden. – oğlanlar bağçada oynamır.
• I and Sally are not studying. – Mən və Sally təhsil almırıq.
• She is not going home. – o, evə getmir.
• It isn’t raining. – Yağış yağmır.
• Sally’s not running. – Sally qaçmır.
• The man is not speaking. – kişi danışmır.
• I am not going to the meeting after work. – İşdən sonra iclasa getmirəm.

Present Continuous zamanında sual cümlələri

• Why am I always doing homework? – mən niyə həmişə ev tapşırığı edirəm?
• Is the student asking questions repeatedly? – tələbə dəfələrlə sual verir?
• Are you visiting your grandma this weekend? – Bu həftə sonu nənənə baş çəkirsən?
• Am I always photocopying worksheets for you? – Mən hər zaman sizin üçün iş nüsxələrini çıxarıram?
• Am I fixing the shelves tonight? – Bu axşam rəfləri düzəldirəm?
• Is he buying a computer at the weekend? – Həftə sonu kompüter alır?
• Are we repeating the class next week? – Gələn həftə dərsi təkrar edirik?
• Am I getting happier? – Daha xoşbəxt oluram?
• Am I becoming better at sitting exams? – Oturan imtahanlarda daha yaxşıyam?
• Is the teacher improving her classes? – Müəllim siniflərini artırırmı?
• Is John playing football today? – John bu gün futbol oynayır?

Qeyd: Unutmayın ki, bəzi feillərin davamedici zaman forması olmur, yəni –ing şəkilçisi qəbul etmir. Bunlar aşağıdakılardır:

• Communication: agree, promise, surprise
• Feelings: like, love, hate
• Senses: hear, see, smell, taste
• Thinking: believe, know, understand

PRESENT PERFECT TENSE

Present Perfect Tense təkrarlanan hərəkətlər üçün istifadə edilir, hansı ki, konkret zaman forması bu hərəkətlər üçün önəmli deyil və hadisə keçmişdə başlayıb, lakin hələ də bitməyib, davam etməkdədir. Bu növ hərəkətlər böyük ehtimal ki, biz onun haqqında danışdığımız dəqiqələrdə bitəcəkdir. Aşağıdakı hallarda indiki bitmiş zaman formasından istifadə edirik.

• Keçmişdə başlayan və bu günə qədər davam edən hadisələr üçün
• Hadisənin vaxtının hələ bitmədiyini göstərmək üçün
• Keçmişdə və ya yaxın keçmişdə tamamlanmış olan hərəkətləri bildirmək üçün
• “This is the first” və ya “second time” və s. kimi ifadələrlə başlayan cümlələrdə istifadə edilir.

Present Perfect zamanında təsdiq cümlələri

• I have seen that movie twenty times. – Mən o filmi iyirmi dəfə görmüşəm.
• I think I have met him once before. – Düşünürəm ki, əvvəllər onunla görüşmüşəm.
• There have been many earthquakes in California. – Kaliforniyada çox sayda zəlzələ olub.
• People have traveled to the Moon. – İnsanlar Aya səyahət etdilər.
• People have not traveled to Mars. – İnsanlar Marsa səyahət etməyiblər.
• There has been a war in the United States. – ABŞ-da müharibə oldu.
• I think I have seen that movie before. – Düşünürəm ki, əvvəllər də bu filmi görmüşdüm.
• He has never traveled by train. – o, heç vaxt qatarla səyahət etməyib.
• Joan has studied two foreign languages. – John 2 xarici dil öyrənməkdədir.
• You have grown since the last time I saw you. – Səni son dəfə gördüyümdən bəri böyümüsən.
• The government has become more interested in arts education. – dövlət incəsənət təhsili ilə daha çox maraqlanmağa başlayıb.
• Japanese has become one of the most popular courses at the university since the Asian studies program was established. – Asiya təhsil proqramı qurulandan bəri Yapon dili universitetdəki ən populyar kurslardan birinə çevrildi.
• Our son has learned how to read. – Oğlumuz oxumağı öyrəndi.
• Doctors have cured many deadly diseases. – Həkimlər bir çox ölümcül xəstəlikləri müalicə ediblər.
• Scientists have split the atom. – Alimlər atomu parçaladılar.
• My English has really improved since I moved to Australia. – Avstraliyaya köçdüyümdən bəri ingilis dilim həqiqətən yaxşılaşmışdır.
• The army has attacked that city five times. – Ordu həmin şəhərə 5 dəfə hücum etdi.
• I have seen that movie six times in the last month. – Mən o filmi son bir ayda altı dəfə gördüm.
• They have had three tests in the last week. – Son bir həftədə üç sınaqdan keçdilər.
• She graduated from university less than three years ago. She has worked for three different companies so far. – Üç il əvvəl universiteti bitirib. İndiyə qədər üç fərqli şirkətdə çalışıb.
• She has been in England for six months. – Altı aydır İngiltərədədir.
• Mary has loved chocolate since she was a little girl. – Mary kiçik qız olduğu zamandan bəri şokoladı çox sevirdi.
• My car has broken down three times this week. – Bu həftə maşınım üç dəfə qırıldı.
• I have had four quizzes and five tests so far this semester. – Bu semestrdə indiyə qədər dörd imtahan və beş test keçmişəm.
• We have had many major problems while working on this project. – Bu layihə üzərində işləyərkən bir çox böyük problem yaşamışıq.
• She has talked to several specialists about her problem, but nobody knows why she is sick. – Problemi barədə bir neçə mütəxəssislə danışdı, amma heç kim onun xəstə olduğunu bilmir.

Present Perfect zamanında sual cümlələri

• Have you been to Mexico in the last year? – Son bir ildə Meksikada olmusunuz?
• Have I watched television? – mən televizora baxdım?
• Have we read newspaper? – biz qəzet oxuduq?
• Have they played football? – onlar futbol oynayıblar?
• Have you loved swimming? – sən üzməyi sevmisən?
• Has she cooked food? – o, yemək bişirib?
• Has he taught English? – o,İngilis dilindən dərs deyib?
• Has it rained in morning? – səhər yağış yağıb?
• What has he brought from market? – o, marketdən nə aldı?

Present Perfect zamanında inkar cümlələri

• I have not watched television. – televizora baxmamışam
• We have not read newspaper. – biz qəzet oxumamışıq.
• They have not played football. – onlar futbol oynamayıblar.
• You have not loved swimming. – sən üzməyi sevməmisən.
• She has not cooked food. – o, yemək bişirməyib.
• He has not taught English. – o,İngilis dilindən dərs deməyib.
• It has not rained in morning. – səhər yağış yağmayıb.

PRESENT PERFECT CONTINUOUS TENSE

Dilimizə indiki bitmiş davamedici zaman kimi tərcümə edilən Present Perfect Continuous Tense, keçmişdə müəyyən bir zamanda başlayan və hal-hazırda davam etməkdə olan hal və hərəkətlərdən bəhs etmək üçün istifadə edilir.

Present perfect continuous zamanında təsdiq cümlələri

• They have been talking for the last hour. – Son bir saatdır ki, danışırlar.
• She has been working at that company for three years. – Üç ildir həmin şirkətdə işləyir.
• James has been teaching at the university since June. – James iyundan bəri universitetdə dərs deyir.
• We have been waiting here for over two hours! – İki saatdan çox burada gözlədik!
• Recently, I have been feeling really tired. – Son vaxtlar özümü həqiqətən yorğun hiss edirdim.
• She has been watching too much television lately. – Son vaxtlar çox televizora baxır.
• Mary has been feeling a little depressed. – Mary bir az depressiyaya düşdü.
• Lisa has not been practicing her English. – Lisa ingilis dilində təcrübə keçirmədi.
• You have only been waiting here for one hour. – Burada yalnız bir saat gözlədin.

Present perfect continuous zamanında sual cümlələri

• Have you only been waiting here for one hour? – sən bir saatdan bəri burada gözləyirsən?
• Why has Nancy not been taking her medicine for the last three days?  – Nancy niyə son üç gündə dərman qəbul etmir?
• What have you been doing for the last 30 minutes? – Son 30 dəqiqədə nə etdiniz?
• Have you been exercising lately? – Son vaxtlar məşq edirsən?
• What have you been doing? – sən nə edirdin?

Present perfect continuous zamanında inkar cümlələri

• She has been waiting for you all day. – Bütün günü səni gözləyirdi.
• I’ve been working on this report since eight o’clock this morning. – Bu hesabat üzərində bu səhər saat səkkizdən bəri çalışıram.
• I haven’t been feeling well lately. – Son vaxtlar özümü yaxşı hiss etmirəm.
• Simon hasn’t been attending class regularly since he got a job. – Simon iş aldığı üçün mütəmadi olaraq dərsə getmirdi.
• The sales team hasn’t been performing at the top of their game. – Satış komandası oyunlarının başında yer almır.
• He has not been paying attention! – o, diqqət etməyib.

PAST TENSE

PAST SIMPLE TENSE

Azərbaycan dilindəki qarşılığı keçmiş sadə zaman olan Past Simple Tense, keçmiş zamanda baş verən hadisələrdən bəhs etmək üçün istifadə edilir.

Past Simple zamanında təsdiq cümlələri

• It rained yesterday. – dünən yağış yağdı.
• She kissed me on the cheek. – o, məni yanağımdan öpdü.
• Angela watched TV all night. – Angela bütün gecə televizora baxdı.
• John wanted to go to the museum. – John muzeyə getmək istədi.
• Last night I played my guitar loudly and the neighbors complained. – Dünən gecə yüksək səslə gitara çaldım və qonşular şikayət etdi.

Past Simple zamanında inkar cümlələri

• I didn’t want to go to the dentist. – Diş həkiminə getmək istəmədim.
• She didn’t have time. – onun vaxtı yox idi.
• You didn’t close the door. – sən qapını bağlamadın.
• He didn’t come to my party. – o, mənim tərəfimə gəlmədi.
• They didn’t study so they didn’t pass the test. – Testdən keçə bilmədikləri üçün təhsil almadılar.
• We didn’t sleep well last night. – Dünən gecə yaxşı yatmadıq.

Past Simple zamanında sual cümlələri

• Did you go to work yesterday? – sən dünən işə getdin?
• Did they arrive on time? – onlar vaxtında gəldilər?
• Did she like the surprise? – o sürprizi bəyəndi?
• Where did she go? – o hara getdi?
• What did you do yesterday? –siz dünən nə etdiniz?
• What did you say? – sən nə dedin?
• Why did we have to come? – biz niyə gəlməliydik?

PAST CONTINUOUS TENSE

Keçmiş davamedici zaman olan Past Continuous Tense, keçmişdə baş verən və müəyyən bir müddətdə davam edən hadisələrdən bəhs etmək üçün istifadə edilir.

• Longer background action interrupted by a shorter one: She was practising sport when I called her.
• Event occurring at an exact time in the past: She returned from work at 7 o’clock and they were still watching TV.
• Uninterrupted action in progress for a while: We were watching TV during our break.
• Length of period of time in the past: They were watching TV all day when they were young.
• Past simultaneous actions: She was practising sport while her mother was cooking.
• Sequence of actions which occurred in the past: I went to the park, the kids were playing on the grass, their parents were sitting on the fence and some teenagers were running.
• Repeated or annoying action (with always): She was doing sports every day for years to become a good athlete.

Qeyd: Əgər cümlənin subyekti “I, She, He” əvəzlikləri və ya təkdə olan isimdirsə, o zaman “auxiliary verb” olaraq was, əgər cümlənin subyekti “You, they” əvəzlikləri və ya cəmdə olan isimdirsə, o zaman “auxiliary verb” olaraq were istifadə ediləcəkdir.

Past Continous zamanında təsdiq cümlələri

• At midnight, we were still driving through the desert. – Gecə yarısı biz hələ də səhrada irəliləyirdik.
• Yesterday at this time, I was sitting at my desk at work. – Dünən bu vaxtlarda iş yerimdə masamda otururdum.
• While John was sleeping last night, someone stole his car. – Dünən gecə John yatarkən kimsə onun maşınını oğurladı.
• Sammy was waiting for us when we got off the plane.  – Biz təyyarədən düşəndə Sammy bizi gözləyirdi.
• They were eating dinner, discussing their plans, and having a good time. – Onlar yemək yeyir, planlarını müzakirə edir və yaxşı vaxt keçirirdilər.
• I was listening to my iPod, so I didn’t hear the fire alarm.  – Mən iPod-a qulaq asırdım, ona görə də siqnalizasiya səsini eşitmədim.
• I was running in the park when you sent me that message. – Sən mənə bu mesajı göndərəndə mən parkda qaçmaqda idim.
• They were watching TV when she got back from work. – Mən işdən qayıdarkən onlar televizora baxırdılar.
• It was 9 o’clock when I was running in the park. – Mən parkda qaçarkən saat 9 idi.
• I called her at 11:45 and she was practising sport. – Saat 11:45-də ona zəng etdim və o idmanla məşğul idi.
• John was reading an English book while Mary was watching TV. – Mary televizora baxarkən John İngilis dilində kitab oxuyurdu.
• She was practising sports every day last year. – O, keçən il hər gün idman edirdi.
• We were talking while the kids were watching TV. – Uşaqlar televizora baxarkən biz söhbət edirdik.
• The customer was being helped by the salesman when the thief came into the store. – Oğru mağazaya girərkən satıcı müştəriyə kömək edirdi.
• She went home and her mother was working on the laptop, her father was watching tv and her sister was studying. – O evə getdi və anası kompyuterdə işləyirdi, atası televizora baxırdı, bacısı isə dərs oxuyurdu.
• They were always watching TV on high volume late at night. – Onlar həmişə gecə saatlarında yüksək səslə televizor izləyirdilər.

Past Continous Tense ilə birlikdə zaman zərfləri necə istifadə edilir?

Past Simple Tense-də istifadə edilən əksər zaman zərfləri bu zaman növündə də istifadə edilir. Bu zaman zərfləri içərisində ən çox istifadə edilənləri isə bunlardır: time (yesterday, last year, last week, etc), last, ago, when, while, as, just as, always, only, never, ever, still and so on. Bu zaman zərfləri cümlənin müxtəlif hissəsində yerləşə bilərlər. Məsələn,

• I was sleeping when your sister came. – Sənin bacının gəldiyi zaman mən yatırdım.
• I was reading an interesting book, last night. – Ötən axşam mən maraqlı bir kitab oxuyurdum. You felt asleep while we were reading a magazine.  – Biz jurnal oxuyarkən sən yuxuya getdin.
• She was going to university last year.  – O, keçən il universitetə gedirdi.
• We were talking about the exam before the recreation. – Biz tənəffüsdən əvvəl imtahan haqqından danışırdıq.
• You were just studying when she called. – O zəng edən zaman sən yenicə oxuyurdun.
• Were you just studying when she called? – O zəng edən zaman sən yenicə oxuyurdun?

Past Continous zamanında inkar cümlələri

• Anna wasn’t eating dinner when we arrived. – Biz gələndə Anna yeməyini yemirdi.
• Sam wasn’t lying when he said he loved you. – Sam səni sevdiyini söyləyəndə yalan danışmırdı.
• I wasn’t sleeping when you came home last night. – Sən dünən axşam evə gələndə mən yatmamışdım.
• When Ms. Foster came in, the girls weren’t studying. – Xanım Foster içəri girəndə qızlar dərs oxumurdu.
• She wasn’t paying attention, when the teacher called her. – Müəllim onu çağırdığı zaman, o ona əhəmiyyət vermədi.
• She wasn’t working for two years after the baby was born. – Körpə doğulandan sonra o iki il boyunca işləmədi.
• Peter wasn’t doing his homework when his father came in. – Atası gələn zaman Peter ev tapşırıqlarını yerinə yetirmirdi.
• We were not wondering if she was able to meet us at noon. – Biz günorta bizi qarşılaya biləcəyinə dair ona sual vermədik.
• She wasn’t listening to her teacher when he asked a question. – Müəllimi sual verərkən o, müəlliminə qulaq asmırdı.
• It wasn’t raining while we were playing tennis this morning. – Bu səhər biz tennis oynayarkən yağış yağmırdı.
• I was not preparing dinner while Melanie was working upstairs. – Melani yuxarı mərtəbədə işləyərkən mən nahar hazırlamırdım.
• You were not listening to me when I told you to turn the oven off. – Mən sənə sobanı söndürməyini dediyim zaman sən məni dinləmirdin.
• They weren’t having a good time at the party when they decided to go home. – Onlar evə getmək qərarına gəldikləri zaman partidə yaxşı vaxt keçirmirdilər.
• I wasn’t paying attention while I was writing the letter, so I made several mistakes. – Mən məktubu yazarkən diqqət etmirdim, buna görə də bir neçə səhv etdim.
• Rebecca was angry with her children because they weren’t sleeping when she arrived. – Rebecca çatdığı zaman uşaqlarına yatmadıqları üçün əsəbiləşdi.

Past Continous zamanında sual cümlələri

• Was she working on her thesis at the time? – Həmin vaxt o dissertasiyası üzərində işləyirdi?
• Was I running in the park when you sent me that message? – Sən bu mesajı mənə göndərəndə mən parkda qaçırdım?
• Were they still watching TV when she returned from work at 7 o’clock? – O saat 7-də işdən qayıdan zaman onlar yenə də televizora baxırdılarmı?
• Was she practising sport every day last year to prepare for the race? – O, keçən il yarışa hazırlaşmaq üçün hər gün idmanla məşğul idi?
• Was she practising sport while her mother was cooking? – O, anası yemək bişirərkən idmanla məşğul idi?
• Were the patients reading magazines, talking on the phone and was the secretary typing anything on the computer while you were waiting at the doctor today? – Sən bu gün həkimi gözləyən zaman xəstələr jurnal oxuyurdular, telefonla danışırdılar və katibə də kompyuterdə nə isə yazırdı?
• Was she doing sport everyday for years to become a good athlete? – O yaxşı idmançı olmaq üçün illərlə hər gün idman edirdi?
• Were they always watching TV on high volume late at night? – Onlar həmişə gecə gec saatlarda yüksək səslə televizora baxırdılarmı?
• Were you still skating in the park when Jemma called you? – Jemma səni çağıran zaman sən hələ parkda konki sürürdün?
• Were the boys working in the garden when their uncle came round for a coffee?   – Onların əmiləri bir kofe üçün gəldiyi zaman oğlanlar bağda işləyirdilər?

Past Continous Tense sual zərfi ilə birlikdə cümlələr

Past Continuous zamanında sual zərfləri ilə birlikdə qurulmuş cümlələrdə əvvəlcə sual sözü, ardından köməkçi fel,  sonra subyekt, sonra isə əsas felin –ing şəkilçili forması gəlir.  Bu qaydaya aid olan nümunələrlə aşağıda tanış ola bilərsiniz.

• Where was he going? – O hara gedirdi?
• Where were they flying to? – Onlar hara uçdular?
• How were your children getting along? – sənin uşaqların necə yola gedirdi?
• Why were the buses running late? – avtobuslar niyə gec işləyirdi?
• What was your cat eating? – pişiyin nə yeyirdi?
• What was the policeman telling us? – polis bizə nə dedi?
• Where were you living last year? – keçən il harada yaşayırdın?
• How long was I sleeping? – mən nə qədər müddət idi yatırdım?
• How much were they paying you? – onlar sənə nə qədər pul verirdilər?
• How were you feeling yesterday? – sən dünən özünü necə hiss edirdin?
• How was the car running this morning? – bu gün səhər maşın necə işləyirdi?
• Why was the teacher getting angry? – müəllim niyə əsəbiləşirdi?
• How many hours was she working every week? – o hər həftə neçə saat işləyirdi?
• What instruments were those musicians playing? – o musiqiçilər hansı alətlərdə çalırdılar?
• Where were the children hiding? – uşaqlar harada gizlənirdilər?
• How was your new car working? – sənin yeni maşının necə işləyirdi?
• What were you doing yesterday evening? – sən dünən axşam nə edirdin?
• Where was Diana going at ten last night? – Diana dünən gecə saat 10-da hara gedirdi?
• Why were they carrying the buckets? – onlar niyə səbətləri apardılar?

PAST PERFECT TENSE

Keçmişdə başlayan və keçmişdəki müəyyən bir zaman nöqtəsinə qədər davam edən hadisələrdən bəhs etmək üçün Past Perfect zamanından istifadə edilir. Bu zamanın istifadə edildiyi ümumi formul belədir: subject + had + past participle = past perfect tense.

Past Perfect zamanında təsdiq cümlələri

• She stayed up all night because she had received bad news. – Pis xəbər aldığı üçün bütün gecə ayaq üstə qaldı.
• Anthony had met Ryan before you introduced him to us at the party. – Anthony, partidə Ryanı bizimlə tanış etməzdən əvvəl onunla görüşmüşdü (tanış olmuşdu).
• You had studied Italian before you moved to Rome. – Romaya köçməmişdən əvvəl İtalyan dilini öyrənmisən.
• The cat had chased the bird before it flew out of the yard. – Quş həyətdən uçmazdan əvvəl pişik onu tutdu.
• Marc knew Philadelphia so well because he had lived there for five years. – Mark Philadelphianı çox yaxşı tanıyırdı, çünki beş il idi ki, orada yaşayırdı.
• He understood the math test because he had been tutored all week. – Riyaziyyat testini bütün həftə özəl dərs aldığı üçün başa düşdü.
• We wished we had purchased the winning ticket. – Biz qazanan bileti satın almış olmağı istərdik.
• The boy wished he had asked another question. – Oğlan başqa bir sual vermiş olmağı dilədi.
• The teacher asked if we had studied for the exam. – Müəllim imtahana hazırlaşıb – hazırlaşmadığımızı soruşdu.
• The usher asked if we had purchased our tickets. – Satıcı biletlərimizi alıb – almayacağımızı soruşdu.
• She had visited several doctors before she found out what the problem was with her hand.
• O, əlindəki problemin nə olduğunu öyrənməzdən əvvəl bir neçə həkimə baş çəkdi.
• She had just left the scene when the ambulance arrived. – O, təcili yardım gələn zaman hadisə yerini yenicə tərk etmişdi.
• He had just put the dog on the leash when we got there. – Biz oraya çatdığımız zaman o, iti yenicə kəmsikləmişdi.
• If we had called ahead, we would not have needed to wait so long for a table. – Əgər biz əvvəlcədən zəng etsəydik, bir masa üçün bu qədər gözləməli olmazdıq.

Past Perfect zamanında inkar cümlələri

• The hero had not fought with cannibals. – Qəhrəman canniballarla döyüşməmişdi.
• Fred answered my question although I had not asked him. – Mən ondan soruşmamış olsam da, Fred sualımı cavablandırdı.
• In the shopping centre, I met a friend who I had not seen for ages. – İllərdir görmədiyim bir dostlar ticarət mərkəzində görüşdüm.
• You had not studied English before you moved to New York. – Sən Nyu-Yorka köçməmişdən əvvəl ingilis dilini öyrənməmisən.
• Chris had not completed the assignment before he went to school. – Chris məktəbə getməmişdən əvvəl tapşırığı bitirməmişdi.
• We lost the match because we had not practised the days before. – Oyunu qazanmadıq, çünki əvvəlki günlərdə məşq etməmişdik.
• We were not able to get a hotel room because we had not booked in advance. – Əvvəlcədən rezervasiya etmədiyimiz üçün otel otağını ala bilmədik.
• The thief could walk right into the house because you had not locked  the door. – Evə oğru girə bilərdi, çünki sən qapını açarla bağlamamışdın.
• At school, Jim quickly copied the homework that he had not done. – Jim, etmədiyi ev tapşırıqlarını sürətlə köçürtdü.
• We ate at a restaurant last night because I had not bought anything for dinner. – Axşam yeməyinə heç nə almadığım üçün biz dünən gecə restoranda yedik.
• When we came back, it was cold in the house because Alice had not closed the windows. – Geri qayıtdığımız zaman ev soyuq idi, çünki Alice pəncərələri bağlamamışdı.
• All day long, Phil was angry with me just because I had not greeted him first. – Phil əvvəlcə onunla salamlaşmadığım üçün bütün gün mənə əsəbi idi.
• When I met Jane at eleven o’clock, she had not had breakfast yet. – Saat on birdə Jane ilə görüşdüyümüz zaman o hələ səhər yeməyini yeməmişdi.
• Nick hadn’t attended our meeting, so we discussed everything without him. – Nick bizim görüşümüzdə iştirak etməmişdi, ona görə də biz hər şeyi onsuz müzakirə etdik.
• I couldn’t go to the cinema with my friends last night because I had not finished  my homework yet. – Dünən axşam dostlarımla birlikdə kinoya gedə bilmədim, çünki ev tapşırığımı hələ bitirməmişdim.

Past Perfect zamanında sual cümlələri

• Had you studied English before you moved to New York? – Nyu-Yorka köçməzdən əvvəl İngilis dili oxumusunuzmu?
• How much had she studied before the exam? – İmtahandan əvvəl nə qədər dərs oxuyub?
• Had Chris completed the assignment before he went to school? – Chris tapşırığı məktəbə getməzdən əvvəl bitirmişdimi?
• What had Bob done  that he was kept in after school? – Ben məktəbdən sonra orada saxlanılmaq üçün nə etmişdi?
• Had you eaten  anything before you went to the theatre? – Teatra getməzdən əvvəl bir şey yemişdiniz?
• Had he lived  in London before he moved to Glasgow? – Glasgow-a köçməzdən əvvəl Londonda yaşamışdı?
• Had she found  a new job by that time? – O zamana qədər  yeni bir iş tapmışdı?
• Had they booked  a room before they went to Dublin? – Dublinə getməzdən əvvəl orada otaq rezervasiyası etmişdilər?
• How often had you rung the bell before he answered the door? – Qapıya cavab verməzdən əvvəl nə qədər vaxt zili basdın?
• Why had they had  dinner before they came to the party? – Niyə partiyə gəlməzdən əvvəl axşam yeməyini yedilər?
• Had Carly washed  the dishes when her mum came home? – Carly-nin anası evə gəldiyi zaman Carly qabları yumuşdu?
• Had you read  the contract before you signed it? – Sözleşmeyi imzalamadan önce okudunuz mu?
• Who had lived  in the house before we moved in? – Biz taşınmadan önce kim evde yaşıyordu?
• You looked pale. Had anybody scared you? – Solğun görünürdün. Səni kimsə qorxutmuşdu?
• How many cups of coffee had he drunk before the interview? – O, müsahibədən əvvəl neçə stəkan kofe içdi?

PAST PERFECT CONTINUOUS TENSE

Bu zaman formasının Azərbaycan dilində qarşılığı olmasa da, belə izah edə bilərik ki, keçmişdə başlayan bir işdən əvvəl edilməkdə olan başqa bir işdən bəhs etmək üçün Past Perfect Continuous zamanından istifadə edilir. Məsələn, dünən səhər 9-da evdən çıxdım və evdən çıxmazdan əvvəl də yarım saat idi ki, səhər yeməyini yeyirdim.

Past Perfect Continuous zamanda TƏSDİQ cümlələri

• They had been talking for over an hour before Tony arrived. – Tony gəlməmişdən əvvəl bir saatdan çox idi ki, söhbət edirdilər.
• She had been working at that company for three years when it went out of business. – O, işdən çıxdığı zaman üç ildir həmin şirkətdə işləyirdi.
• He had been drinking milk out the carton when Mom walked into the kitchen. – Anam mətbəxə girdiyi zaman o, kartondan süd içirdi.
• I had been working at the company for five years when I got the promotion. – Yüksəliş aldığım zaman beş ildir şirkətdə işləməkdə idim.
• I had been shopping with my elder brother in the fair since morning. – Mən səhərdən bəri yarmarkada böyük qardaşımla alış-veriş edirdim.
• Tom had been traveling around the world since the month of December. – Tom dekabr ayından bəri bütün dünyanı gəzirdi.
• The lyricist had been writing realistic songs since the beginning of his career. – Söz yazarı karyerasının başlanğıcından etibarən real mahnılar yazırdı.
• Chef Jones had been preparing the restaurant’s fantastic dinners for two years before he moved to Paris. – Şef Jones Parisə köçməzdən əvvəl iki il ərzində restoranın möhtəşəm şam yeməyini hazırlamışdı.
• Our teacher had been showing us an historical documentary today. – Müəllimimiz bu gün bizə tarixi film göstərməkdə idi.
• Martha had been walking three miles a day before she broke her leg. – Martha ayağını sındırmazdan əvvəl hər gün üç mil gəzirdi.
• The program that was terminated had been working well since 1945. – Xitam verilmiş proqram 1945-ci ildən bəri yaxşı işləyirdi.
• Cathy had been playing the piano for 35 years when she was finally asked to do a solo with the local orchestra. – Cathydən yerli orkestrda solo etməsi istənildiyi zaman 35 il idi ki, pianino çalırdı.
• Mike wanted to sit down because he had been standing all day at work. – Mike bütün gün işdə ayaqüstə dayandığı üçün oturmaq istədi.
• James had been teaching at the university for more than a year before he left for Asia. – Asiyaya getməzdən əvvəl bir ildən artıq idi ki, James universitetdə dərs deyirdi.
• He had been throwing rocks at her window for five minutes before she finally came out on the balcony and said, “Hey, Romeo.” – O (qız) nəhayət ki, balkona çıxıb “Hey, Romeo” deməzdən əvvəl o (oğlan) beş dəqiqə idi ki, onun (qızın) pəncərəsinə daş atmaqda idi.

Past Perfect Continuous zamanında inkar cümlələri

• I hadn’t been studying English for two hours. – Mən iki saat idi ki, İngilis dili oxuyurdum.
• I had not been watching the cricket match on television for two hours. – İki saat idi ki, televizorda kriket matçı izləmirdim.
• My mother hadn’t been cooking the meal when I phoned her. – Mən anama zəng etdiyim zaman anam yemək bişirmirdi.
• They hadn’t been siting in the room since morning. – Onlar səhərdən bəri otaqda oturmamaqda idilər.
• You had not been waiting there for more than two hours when she finally arrived. – Nəhayət ki, o gəlib çatanda sən orada iki saatdan çox gözləmirdin.
• Betty failed the final test because she had not been attending class. – Betty dərsə gəlmədiyi üçün son imtahandan keçə bilmədi.
• It had not been running well for a long time. – Uzun müddət idi ki, yaxşı getmirdi (işlər).
• They had not been doing their work since 2003. – Onlar 2003-cü ildən bəri işlərini görməmişdilər.
• He had not been eating vegetables for three years. – O, üç il idi ki, tərəvəz yemirdi.
• The boys had not been watching television for three weeks. – Oğlanlar üç həftə idi ki, televizora baxmırdılar.
• The mechanic had not been fixing my bike since morning. – Təmirçi səhərdən bəri velosipedimi düzəltməmişdi.
• He had not been reading this book for ten months. – On ay idi ki, bu kitabı oxumurdu.
• She had not been cleaning her home since January 2013. – O, 2013-cü ilin yanvar ayından bəri evini təmizləməmişdi.
• Kid had not been drinking milk for five months. – Uşaq beş aydır süd içmirdi.
• She had not been planting for three hours. – Uç saat idi ki, (bitki) əkmirdi.

Past Perfect Continuous zamanında sual cümlələri

• How long had you been studying Turkish before you moved to Ankara? – Ankaraya köçməmişdən əvvəl nə qədər müddət idi türkcə öyrənirdin?
• Had you been studying English since six o’clock? – Sən saat altından bəri İngilis dili oxuyurdun?
• Had you been cleaning the house before they came. – Onlar gəlməzdən əvvəl evi təmizləməkdə idin?
• Had you only been waiting there for a few minutes when she arrived? – O çatdığı zaman sən orada bir neçə dəqiqə idi ki gözləyirdin?
• Had you been waiting long before the taxi arrived? – Taksi gəlməzdən əvvəl çox müddət idi ki gözləyirdin?
• Had he been studying book since morning? – O səhərdən bəri kitab oxuyurdu?
• Had she been planting for two hours? – O iki saat əkinçiliklə məşğul idi?
• What had you been doing for two hours? – Sən iki saatdır nə edirdin?
• Had they been working on their project since 2005? – Onlar 2005-ci ildən bəri proyektlərinin üzərində işləyirdi?
• Had your been helping your parent for two years? – İki ildir ki, valideyninə yardım edirdin?
• What had they been doing here for five hours? – Beş saatdır ki, onlar burada nə edirdilər?
• Had you been waiting there for more than two hours when she finally arrived? – Nəhayət ki, o gəlib çatdığında sən orada iki saatdan çox idi ki gözləyirdin?
• Has she been waiting for her husband for one year? – O, bir il idi ki, həyat yoldaşını gözləyirdi?
• Had he been using the same car since 2004? – O, 2004-cü ildən bəri eyni maşını istifadə edirdi?
• Had the kid been watching cartoon for 3 hours? – Uşaq 3 saatdır ki, cizgi filmi izləyirdi?

FUTURE TENSE

FUTURE SIMPLE TENSE

Future Simple Tense, Azərbaycan dilinə gələcək sadə zaman kimi tərcümə edilir və gələcəkdə baş verəcək hadisələrdən bəhs edir.

Future Simple zamanda təsdiq cümlələri

• You will help him later. – Daha sonra ona kömək edəcəksən.
• You are going to meet Jane tonight. – Bu axşam Jane ilə görüşməyə gedəcəksən.
• I will send you the information when I get it. – Mən məlumatı əldə edəndə sizə göndərəcəyəm.
• I will translate the email, so Mr. Smith can read it. – E-poçtu tərcümə edəcəm, ona görə də cənab Smith onu oxuya bilər.
• I will call you when I arrive. – Gəldiyim zaman sənə zəng edəcəm.
• If I am elected President of the United States, I will make sure everyone has access to inexpensive health insurance. – əgər Amerika Birləşmiş Ştatlarının prezidenti seçilsəm, hər kəsin ucuz tibbi sığorta imkanlarına sahib olmasını təmin edəcəyəm.
• He is going to spend his vacation in Hawaii. – O, tətilini Havayda keçirməyə hazırlaşır (keçirəcək).
• I’m going to be an actor when I grow up. – Böyüyəndə aktyor olacağam.
• Michelle is going to begin medical school next year. – Mişel gələn il tibb məktəbinə başlayacaq.
• They are going to drive all the way to Alaska. – Onlar Alyaskaya qədər gedəcəklər.
• The year 2222 is going to be a very interesting year. – 2222-ci il çox maraqlı bir il olacaq.
• John Smith will be the next President. – John Smit növbəti prezident olacaq.
• The movie “Zenith” is going to win several Academy Awards. – “Zenith” filmi bir çox Academy mükafatı qazanacaqdır.
• Sally is going to make a beautiful dinner tonight. – Sally bu axşam gözəl axşam yeməyi hazırlayacaq. (aktiv)
• A beautiful dinner is going to be made by Sally tonight. – Bu axşam Sally tərəfindən gözəl bir axşam yeməyi hazırlanacaq. (passiv)

Future Simple zamanda inkar cümlələri

• She is not going to spend her vacation in Hawaii. – O, tətilini Havayda keçirməyəcək.
• She will not go to England in the next week. – O, gələn həftə İngiltərəyə getməyəcək.
• They aren not going to buy the house. – Onlar evi satın almayacaqlar.
• Student will not appear in the exam this year. – Tələbə bu il imtahana girməyəcək.
• We will not shift to a new home the next month. – Gələn ay yeni bir evə köçməyəcəyik.
• She will not buy a laptop at the end of this month. – O, bu ayın sonunda notebook almayacaq.
• The girls are going to sing ‘Amazing Grace’ now. – Qızlar indi ‘Amazing Grace’ mahnısını oxuyacaqlar.
• We will not work on important projects next month. – Gələn ay əhəmiyyətli layihələr üzərində işləməyəcəyik.
• He will not give me a book as a gift on my birthday. – O, doğum günümdə mənə hədiyyə olaraq bir kitab verməyəcək.
• I will not attend the program because of my busy schedule. – Məşğul cədvəlim səbəbi ilə proqrama qatılmayacağam.
• I promise I will not tell him about the surprise party. – Söz verirəm ki, sürpriz parti haqqında ona danışmayacağam.
• Alice will not help us decorate for the party. – Ziyafət üçün dekorasiyada Alice bizə kömək etməyəcək.
• We won’t celebrate our anniversary by flying to New York. – Biz Nyu-Yorka uçaraq ildönümümüzü qeyd etməyəcəyik.
• If you don’t finish the bid, the boss won’t give you a raise. – Əgər təklifi başa çatdırmasan, müdir sənə artım verməyəcəkdir.
• Make sure you arrive on time tomorrow because the bus will not wait for you. – Avtobus sizi gözləməyəcəyi üçün sabah vaxtında gələcəyinizdən əmin olun.

Future Simple zamanda sual cümlələri

• Will they send him an invitation card? – Ona dəvətnamə göndərəcəklər?
• Will they go to America the next year? – Gələn il Amerikaya gedəcəklər?
• Will they plan about starting a business? – Onlar bir işə başlamağı planlaşdırırlar?
• Will you help me move this heavy table? – Bu ağır masanın yerini dəyişməyə kömək edəcəksən?
• When are we going to meet each other tonight? – Bu axşam bir-birimizlə nə vaxt görüşəcəyik?
• Who are you going to invite to the party? – Ziyafətə kimləri dəvət edəcəksən?
• Will they send me an offer? – Onlar mənə bir təklif göndərəcəklər?
• Who is going to make John’s birthday cake? – John’un doğum günü tortunu kim hazırlayır?
• Will you go to the concert of realistic songs? – Real mahnılar konsertinə gedəcəksən?
• Will Aileen complete her novel this October? – Aileen romanını bu ilin oktyabrında tamamlayacaqmı?
• Am I going to feel bad about my decision? – Qərarıma görə pis hiss edəcəyəm?
• Is he going to watch the film tonight? – O bu axşam filmə baxmağa gedəcək?
• Are you going to participate in the race tomorrow? – Sabah yarışa qatılacaqsınızmı?
• Are you going to move to Europe? – Sən Avropaya köçəcəksən?
• Will you bring some fruits for me? – Mənim üçün bir az meyvə gətirəcəksən?

FUTURE PERFECT TENSE

Future Perfect Tense gələcəkdə baş verən müəyyən bir hadisədən əvvəl tamamlanmalı olan başqa hadisələri ifadə etmək üçün istifadə edilir.

Future Perfect zamanda təsdiq cümlələri

• You will have perfected your English by the time you come back from the U.S. – ABŞ-dan qayıtdığınız zaman İngilis dilinizi inkişaf etdirmiş olacaqsınız.
• You are going to have perfected your English by the time you come back from the U.S. – ABŞ-dan qayıtdığınız zaman İngilis dilinizi inkişaf etdirmiş olacaqsınız.
• I am going to see a movie when I have finished my homework. – Ev tapşırıqlarımı bitirdiyim zaman bir filmə baxacağam.
• By next November, I will have received my promotion. – Önümüzdəki Noyabr ayına qədər təqdimat alacağam.
• By the time he gets home, she is going to have cleaned the entire house. – Onun (kişi cinsi) evə gəldiyi zaman, o (qadın cinsi), bütün evi təmizləmiş olacaq.
• I am going to have finished this test by 3 o’clock. – Bu testi saat 3-də bitirəcəyəm.
• Sam is probably going to have completed the proposal by the time he leaves this afternoon. – Ehtimal ki, Sam bu gün günortadan sonra ayrılacağı vaxta qədər təklifi tamamlamış olacaqdır.
• By the time I finish this course, I will have taken ten tests. – Bu kursu bitirdiyim zaman on imtahana girəcəyəm.
• I will have been in London for six months by the time I leave. – Mən ayrılacağım vaxta qədər altı ay Londonda olacağam.
• By Monday, Susan is going to have had my book for a week. – Susan kitabımı Bazar ertəsi gününə qədər bir həftəliyinə alacaq.
• You will only have learned a few words. – Sən sadəcə bir neçə söz öyrənmiş olacaqsan.
• You are only going to have learned a few words. – Sən sadəcə bir neçə söz öyrənmiş olacaqsan.
• They will have completed the project before the deadline. – Onlar layihəni vaxtından əvvəl başa çatdıracaqlar. (Aktiv)
• The project is going to have been completed before the deadline. – Layihə vaxtından əvvəl başa çatmaq üzrədir. (passiv)

Future Perfect zamanda sual cümlələri

• Are you going to have perfected your English by the time you come back from the U.S.? – ABŞ-dan qayıtdığın zaman İngilis dilinizi mükəmməlləşdirmiş olacaqsan?
• Will you have perfected your English by the time you come back from the U.S.? – ABŞ-dan qayıtdığın zaman İngilis dilinizi mükəmməlləşdirmiş olacaqsan?
• Will she have learned enough Chinese to communicate before she moves to Beijing? – O, Pekinə köçmədən əvvəl ünsiyyət qurmaq üçün kifayət qədər çin dilini öyrənəcəkmi?
• How many countries are you going to have visited by the time you turn 50? – 50 yaşına gəldiyin zaman neçə ölkəyə səyahət etmiş olacaqsan?
• Will you only have learned a few words? – Sadəcə bir neçə söz öyrənəcəksən?
• Are you only going to have learned a few words? – Sadəcə bir neçə söz öyrənəcəksən?
• Will you have gone to the concert of the realistic songs before I come? – Mən gəlməmişdən əvvəl real mahnıların konsertinə getmiş olacaqsınız?
• Will you have saved enough to buy a car by the summer? – Yay aylarında bir maşın almaq üçün kifayət qədər qənaət etmiş olacaqsan?
• Shall we have shifted into the new house by Monday? – Bazar ertəsi gününə qədər yeni evə köçmüş olacağıq?
• Will you have sent the documents by Thursday? – Sənədləri Cümə axşamına qədər göndərmiş olacaq?
• Will you have you learned some Chinese before you move to China? – Çinə köçməzdən əvvəl bir az Çin dili öyrənmiş olacaqsan?
• Will we have finished the course material before the exam? – İmtahandan əvvəl dərs materialını bitirmiş olacağıq?
• When will you have read this book? – Bu kitabı nə vaxt oxumuş olacaqsan?
• Will they have announced the result of the test? – Onlar testin nəticəsini elan edəcəklərmi?
• Will she have participated in the song competition? – O, mahnı müsabiqəsində iştirak edəcəkmi?

Future Perfect zamanda inkar cümlələri

• You will not have perfected your English by the time you come back from the U.S. -ABŞ-dan qayıdan zaman İngilis dilini inkişaf etdirməmiş olacaqsan.
• You are not going to have perfected your English by the time you come back from the U.S. -ABŞ-dan qayıdan zaman İngilis dilini inkişaf etdirməmiş olacaqsan.
• I will not have attended the program because of my busy schedule. – İş vaxtım çox olduğuna görə proqramda iştirak etməmiş olacağam.
• They will not have written application for leave. – İcazə üçün yazılı müraciət etməmiş olacaqlar.
• You will not have enjoyed the gathering. – Toplantıdan ləzzət almamış olacaqsan.
• She will not have brought her papers. – O, kağızları gətirməmiş olacaq.
• She will not have applied for the post. – İş üçün müraciət etməmiş olacaq.
• Don’t worry. They won’t have arrived at my house before I get there. – Narahat olma. Mən evimə çatmadan onlar evimə gəlmiş olmayacaqlar.
• They will not have found the cure for cancer by the end of this century. – Bu əsrin sonuna qədər xərçəngin müalicəsini tapmamış olacaqlar.
• I will not have started cleaning the house until tomorrow. – Sabaha qədər evi təmizləməyə başlamamış olacağam.
• My mother will not have heard from her sister yet. – Anam hələ də bacısından xəbər almamış olacaq.
• Ten years from now, my son still will not have gotten married. – On il sonra oğlum hələ də evlənmiş olmayacaqdır.
• By the time my parents read the note, I will not have boarded the plane. – Valideynlərim notu oxuyana qədər mən təyyarəyə minmiş olmayacağam.
• I will not have been in London for six months by the time I leave. – Ayrılacağım vaxta qədər 6 ay boyunca Londonda qalmış olmayacağam.
• Sam is probably not going to have completed the proposal by the time he leaves this afternoon. – Ehtimal ki, Sam bu gün günortadan sonra ayrılana qədər təklifi tamamlamış olmayacaqdır.

FUTURE CONTINUOUS TENSE

Future Continuous Tense – gələcək davamedici zaman, gələcəkdə baş verəcək olan və eyni zamanda müəyyən zaman daxilində təkrarlanmaqda olan hərəkətlərdən bəhs etmək üçün istifadə edilir.

Future Continuous zamanına təsdiq cümlələri

• I will be watching TV when she arrives tonight. – Onun bu axşam gəldiyi zaman mən televizora baxacağam.
• I will be waiting for you when your bus arrives. – Sənin avtobusunun gələcəyi zaman səni gözləyəcəyəm.
• I am going to be staying at the Madison Hotel, if anything happens and you need to contact me. – Əgər nə isə baş versə və mənimlə əlaqə saxlamalı olsan, Madison Oteldə qalacağam.
• He will be studying at the library tonight, so he will not see Jennifer when she arrives. – O, bu axşam kitabxanada oxuyacaq, ona görə də Jennifer gələndə onu görməyəcək.
• Tonight at 6 PM, I am going to be eating dinner. – Bu axşam saat 6-da axşam yeməyini yeyəcəyəm.
• At midnight tonight, we will still be driving through the desert. – Bu gecə gecəyarısında hələ də səhrada irəliləyişdə olacağıq.
• I am going to be studying and he is going to be making dinner. – Mən oxuyacağam və o, nahar edəcək.
• Tonight, they will be eating dinner, discussing their plans, and having a good time. – Bu axşam onlar axşam yeməyi yeyəcəklər, planlarını müzakirə edəcəklər və yaxşı vaxt keçirəcəklər.
• While Ellen is reading, Tim will be watching television. – Ellen oxuyarkən Tim televizora baxacaq.
• While I am finishing my homework, she is going to make dinner. – Mən ev tapşırıqlarımı bitirərkən o, nahar yeməyi hazırlayacaq.
• You will still be waiting for her when her plane arrives. – Onun təyyarəsinin gəlib çatdığı vaxtda sən hələ də onu gözləyəcəksən.
• You are still going to be waiting for her when her plane arrives. – Onun təyyarəsinin gəlib çatdığı vaxtda sən hələ də onu gözləyəcəksən.
• At 8:00 PM tonight, John will be washing the dishes. – Bu axşam saat 8:00-da John qabları yuyacaq. (aktiv)
• At 8:00 PM tonight, the dishes are going to be being washed by John. – Bu axşam saat 8:00-da qablar John tərəfindən yuyulacaq. (passiv)
• Jane will be at my house when you arrive. – Sən gələndə Jane mənim evimdə olacaq.

Future Continuous zamanına sual cümlələri

• Will you be waiting for her when her plane arrives tonight? – Bu axşam təyyarəsi gələndə onu gözləyəcəksənmi?
• I wonder what songs Madonna will be singing at the concert? – Görəsən Madonna konsertdə hansı mahnıları oxuyacaq?
• Will I be reading any novels written by women this semester? -Bu semestrdə qadınların yazdığı hər hansı romanları oxuyacağam?
• Will he be speaking with his advisor this afternoon? – O, bu gün günortadan sonra müşaviri ilə danışacaqmı?
• Will the pilot be announcing updates during the flight? – Uçuş zamanı pilot yeniləmələri elan edəcəkmi?
• Will we be sleeping in cabins or tents on the camping trip? – Düşərgə gəzintisində kabinlərdə yatacağıq, yoxsa çadırlarda?
• Will we be skiing in the mornings and the afternoons? – Səhər və günortadan sonra xizək sürəcəyik?
• Will they be going home today or tomorrow? – Onlar evə bu gün, yoxsa sabah gedəcəklər?
• Will they be participating the next congress? – Onlar növbəti konqresə qatılacaqlar?
• Where will you be spending your summer vacation? – Sən yay tətilini harada keçirəcəksən?
• How long will your parents be traveling in Europe this summer? – Bu yay valideynlərin Avropaya nə qədər müddətlik səyahət edəcəklər?
• Where will you be working after graduation? – Məzun olduqdan sonra harada işləyəcəksən?
• When will the presenters be making their presentations? – Təqdimatçılar nə vaxt təqdimat edəcəklər?
• Why will the trains be running later on Thursday? – Niyə qatarlar daha sonra Cümə axşamları işləyəcək?
• Who will be helping them for the wedding preparations? – Toy hazırlıqları üçün onlara kim kömək edəcək?

Future Continuous zamanına inkar cümlələri

• That party will not be participating the elections. – O partiya seçkilərə qatılmayacaq.
• We will not be speaking during the presentation. – Biz təqdimat əsnasında danışmayacağıq.
• Madonna will not be using a doublor in the her movie. – Madonna, filmdə dublyordan istifadə etməyəcək.
• You will not be getting wet if you use an umbrella. – Əgər çətirdən istifadə etsən, islanmayacaqsan.
• You will not be waiting for her when her plane arrives tonight. – Bu axşam təyyarəsi gələndə onu gözləməyəcəksən.
• You will not be doing much cooking this week. – Bu həftə çox yemək hazırlamayacaqsan..
• The children will not be walking to school when it’s snowing. – Uşaqlar qar yağanda məktəbə piyada getməyəcəklər.
• My girlfriend will not be reading my emails anymore. – Qız dostum artıq e-maillərimi oxumur.
• They will not be telling us much about next week’s test. – Onlar gələn həftəki test haqqında danışmayacaqlar.
• She will not be planning any trips until after graduation. – Məzun olduqdan sonra hər hansı bir səyahət planlaşdırmayacaq.
• They will not be opening the library until 2:00 pm today. – Onlar bu gün saat 2-yə qədər kitabxananı açmayacaqlar.
• He will not be bringing his new girlfriend to the picnic. – Yeni qız dostunu piknikə gətirməyəcək.
• I think my daughter will not be sleeping when I get home. – Düşünürəm ki, mən evə çatanda qızım yatmamış olacaq.
• You will not be seeing my brother next week in Tokyo. – Sən qardaşımı gələn həftə Tokioda görməycəksən.
• They will not be reading about the Cold War for the next two lectures. – Növbəti iki dərsdə Soyuq Müharibə haqqında oxumayacaqlar.

FUTURE PERFECT CONTINUOUS TENSE

Future Perfect Continuous Tense – gələcək bitmiş davamedici zaman çox istifadə edilməsə də, bu qaydanı bilmək məqsədəuyğundur. Belə ki, Future Perfect Continuous Tense gələcəkdə baş verməsi planlaşdırılan hadisədən əvvəl başqa verən və bitən hadisənin olduğunu vurğulamaq üçün istifadə edilir.

Future Perfect Continuous zamanda təsdiq cümlələri

• You will have been waiting for more than two hours when her plane finally arrives. – Onun təyyarəsi nəhayət ki, gəlib çatanda sən iki saatdan çox gözləməkdə olacaqsan.
• You are going to have been waiting for more than two hours when her plane finally arrives.- Onun təyyarəsi nəhayət ki, gəlib çatanda sən iki saatdan çox gözləməkdə olacaqsan.
• They will have been talking for over an hour by the time Thomas arrives. – Thomas gəldiyi zaman bir saatdan çox olacaq ki, danışırlar.
• She is going to have been working at that company for three years when it finally closes. – Nəhayət ki, şirkət bağlandığı zaman o burada 3 ildir işləməkdə olacaq.
• James will have been teaching at the university for more than a year by the time he leaves for Asia. – James Asyaya gedərkən bir ildən çox müddət olacaq ki, universitetdə dərs deməkdə olacaq.
• We are going to have been driving for over three days straight when we get to Anchorage. – Anchorage-ə çatdığımız zaman 3 gündən çoxdur ki, maşın sürməkdə olacağıq.
• Jason will be tired when he gets home because he will have been jogging for over an hour. – Jason evə çatdığı zaman yorğun olacaq, çünki bir saatdan çox müddətə qaçmaqda olacaq.
• Claudia’s English will be perfect when she returns to Germany because she is going to have been studying English in the United States for over two years. – Claudia’nın İngilis dili Almaniyaya qayıtdıqda mükəmməl olacaq, çünki iki ildən uzun müddətdə ABŞ-da ingilis dili öyrənməkdə olacaq.
• Ned will have had his driver’s license for over two years. – Ned iki ildən çoxdur ki, sürücülük vəsiqəsinə sahib olmuş olacaq.
• You will only have been waiting for a few minutes when her plane arrives. – Onun təyyarəsinin gəlib çatdığı zaman bir neçə dəqiqə onu gözləməkdə olacaqsan.
• You are only going to have been waiting for a few minutes when her plane arrives. – Onun təyyarəsinin gəlib çatdığı zaman bir neçə dəqiqə onu gözləməkdə olacaqsan.
• The famous artist will have been painting the mural for over six months by the time it is finished. – Məşhur rəssam, divar rəsmi bitdiyi zaman altı aydan çox müddət olacaq ki, onu çəkir. (aktiv)
• The mural will have been being painted by the famous artist for over six months by the time it is finished. (passiv) – Divar rəsmi bitənə qədər altı aydan çox müddət olacaq ki, məşhur rəssam tərəfindən çəkilir.
• The famous artist is going to have been painting the mural for over six months by the time it is finished. (aktiv) – Məşhur rəssam, divar rəsmi bitdiyi zaman altı aydan çox müddət olacaq ki, onu çəkir.
• The mural is going to have been being painted by the famous artist for over six months by the time it is finished. (passiv) – Divar rəsmi bitənə qədər altı aydan çox müddət olacaq ki, məşhur rəssam tərəfindən çəkilir.

Future Perfect Continuous zamanda sual cümlələri

• When you finish your English course, will you have been living in New Zealand for over a year? – İngilis dili kursunu bitirdiyin zaman Yeni Zellandiyada bir ildən çoxdur qalmış olacaqsan?
• How long will you have been studying when you graduate? – Sən məzun olanda nə qədər müddət təhsil almış olacaqsan?
• Will you have been playing tennis for ten years when you graduate from university? – Universitetdən məzun olduğun zaman 10 ildir ki, tennis oynayır olacaqsan?
• Will they have been sleeping for an hour when we arrive home? – Biz evə çatdığımız zaman onlar bir saatdır yatmaqda olacaq?
• Are you going to have been waiting for more than two hours when her plane arrives? – Onun təyyarəsi çatan vaxt sən iki saatdan çox gözləməkdə olacaqsan?
• Will you have been waiting for more than two hours when her plane arrives? – Onun təyyarəsi çatan vaxt sən iki saatdan çox gözləməkdə olacaqsan?
• Will you have been working at the company long before you quit?- İşdən çıxmazdan əvvəl uzun müddət olacaq ki, şirkətdə işləyirsiniz?
• Will the kids have been eating better by the their next doctor’s appointment? – Növbəti həkim təyinatı ilə uşaqlar daha yaxşı yemək yeyəcəklərmi?
• Will they have been waiting a long time for us? – Onlar bizi uzun müddət gözləyəcəklərmi?
• How long will you have been living here at the end of the year? – İlin sonunda burada nə qədər müddətdir yaşamaqda olacaqsınız?
• Where will your mother have been staying before she moves in August? – Avqust ayında köçməzdən əvvəl anan harda qalmaqda davam edəcək?
• What support will the government have been providing for small businesses? – Dövlət kiçik iş yerləri üçün nə kimi kömək etmiş olacaq?
• How much money will we have been saving by next year if we switch plans? – Əgər planları dəyişdirsək gələn ilə qədər nə qədər qənaət etmiş olacağıq?
• Will her coach have been training with her long enough to see any results? – Məşqçisi onunla nəticə görməyə yetəcək qədər məşq etmiş olacaqmı?
• Will I have been exercising enough to lose weight by my wedding? – Toyuma qədər arıqlamağa kifayət edəcək qədər idman etmiş olacağam?

Future Perfect Continuous zamanda inkar cümlələri

• You will not have been waiting for more than two hours when her plane finally arrives. – Nəhayət ki, onun təyyarəsinin gəldiyi vaxt iki saatdan çox gözləməyəcəksən.
• You are not going to have been waiting for more than two hours when her plane finally arrives. – Nəhayət ki, onun təyyarəsinin gəldiyi vaxt iki saatdan çox gözləməyəcəksən.
• You won’t get a promotion until you have been working here as long as Tim. – Burada Tim qədər uzun müddət işləsəniz də yüksəlmə almayacaqsınız.
• I will not have been living here that long. – Mən uzun müddət burada yaşamış olmayacağam.
• This summer they’ll not have been living here for even a year. – Bu yay burada bir il belə yaşamamış olacaqlar.
• They will not have been cooking for very long. – Çox uzun müddət yemək bişirməyəcəklər.
• I’ll not have been running long enough to try a marathon this year. – Bu il marafona qatılmaq üçün yetəri qədər uzun məsafə qaçmış olmayacağam.
• I will not have be smoking for a year at the end of September. – Sentyabr ayında bir il olacaq ki, siqaret çəkmirəm.
• She will not have been working a year before she goes on maternity leave. – O, analıq məzuniyyətinə getməzdən bir il əvvəldən işləməyəcək.
• At that point, I will not have been living in Ireland for ten years – only two. – Bu zaman mən İrlandiyada on il yaşamamış olacağam – cəmi iki il yaşamış olacağam.
• He will not have been sleeping for four hours by midnight. – O, gecə yarısına qədər 4 saat yatmamış olacaq.
• By then, we will not have been studying at this university for three years. – O zamana qədər bu universitetdə 3 il təhsil almış olmayacağıq.
• I will not have been singing professionally for one year by the time our parents get married. – Valideynlərimizin evləndiyi vaxtdan bəri bir il olacaq ki, professional olaraq mahnı oxumamış olacam.
• By our 40th wedding anniversary, this plant will not have been growing for 35 years. – Bizim 40-cı toy ildönümümüzdə bu bitki 35 ildir böyüməmiş olacaq.
• Ned will have not had his driver’s license for over two years. – Ned iki ildir sürücülük vəsiqəsi almamış olacaq.

Əgər siz də oxumaqla kifayətlənməyib, daimi olaraq yeni sözlər öyrənmək, həmin sözlərin cümlə içərisində necə istifadə edildiyini bilmək istəyirsinizsə, o zaman getwordly.com məhz sizlər üçündür. Bu platforma vasitəsi ilə siz hər gün səviyyənizə və maraq dairənizə uyğun olan sözləri tərcümələri ilə birlikdə görəcəksiniz. Sözlərin mənası, cümlə içərisində istifadə qaydası və cümlələrin tərcüməsi ilə tanış olacaqsınız. Platforma bildirişlər vasitəsi ilə öyrəndiyiniz sözləri müəyyən aralıqlarla yadınıza salacaq və unutqanlığın qarşısına keçəcəkdir. Səsləndirmə vasitəsi ilə həm cümlələrin, həm də sözlərin oxunuşunu eşidəcəksiniz. İnternetsiz, offline olaraq işləyə bilmə özəlliyinə sahib olduğu üçün hər yerdə, hər zaman öyrənməyə davam edə bilərcəksiniz.

Düşüncələriniz bizim üçün dəyərlidir, bizimlə paylaşmaqdan çəkinməyin 🙂