Tələbələr ingilis dili qrammatikasını öyrənərkən motivasiyasını düşürəcək bir sıra qəlizliklərlə üz üzə qala bilirlər. Bu qəlizliklər, ingilis dili qrammatikasını öyrənməkdə axsamalar yarada bilir. Mövzumuza verə biləcəyimiz ən ideal nümunə isə ingiliscə fellərdir. İngilis fellər, ana dilimizlə müqayisədə qarşılığı olmayacaq ünsurlarla əhatəlidir. Bu ünsurları yaxşı mənimsəyə bilmək üçün ingilis dili qrammatikası detallı, sağlam və doğru addımlarla öyrənilməlidir ki, tələbələr üçün hər hansı bir məqamda çətinliklər yaratmasın.
Fellər bildiyiniz üzərə ingilis dilində qaydalı və qaydasız olaraq iki yerə bölünür. Çətinlik, eləcə, buradan başlayır. Çünki, qaydalı felləri öyrənmək asan olsa da, (ikinci və üçüncü halında “ed” şəkilçisini qəbul edən hər bir fel qaydalı fel sayılır) qaydasız felləri öyrənmək olduqca vaxt aparıcıdır. Çünki, qaydasız fellər kökdən dəyişmə xüsusiyyətinə sahibdir və tələbələrin burada qaydasız felləri əzbərləməkdən başqa çarələri qalmır. Bəs, əzbərləməkdən savayı, qaydasız felləri necə daha yadda qalan etmək mümkündür?
Qaydasız felləri yadda qalan etmək üçün hansı halların hansı cümlələrdə, hansı mənsubiyyətlər və zaman qəlibləri ilə istifadə olunduğunu öyrənmək lazımdır. Bunun üçün, bu gün bloq yazımızda qaydasız fellərdən biri olan “Pick ” felinin ikinci və üçüncü hallarını sizlərlə birlikdə təsnif edəcəyik. Beləliklə, felin birinci, ikinci və üçüncü hallarını daha detallı şəkildə öyrənəcək və çalışmalarla praktik edərək daha yadda qalan hala gətirəcəksiniz. Giriş məlumatlarla başlayaq:
Pick feli sözün öz köküdür və birinci hal şəklində istifadə olunur.
Pick feli – seçmək, yığmaq, toplamaq, dərmək, qurdalamaq, qoparmaq– şəklində tərcümə olunur
Pick Felinin İkinci Forması
Pick felinin ikinci halı picked yazılır. Simple Past Tense üçün istifadə olunur.
Pick Felinin İkinci Forması ilə Nümunələr
- My parents picked me up from school.- Valideynlərim məni məktəbdən götürdülər.
- I should like to see the trees from which you picked these apples.- Bu almaları götürdüyünüz ağacları görmək istərdim.
- She picked a lot of beautiful flowers.- Çox gözəl çiçəklər götürdü.
- She looked at a few dresses and picked the most expensive one.- Bir neçə paltara baxdı və ən bahalı paltarı seçdi.
- She picked up one of the glass vases.- Şüşə qablardan birini götürdü.
- I’ve already picked out the CD I’m going to buy next.- Artıq növbəti alacağım CD-ni seçmişəm.
- If he had not picked me up, I would not be here now.- Məni götürməsəydi, indi burada olmazdım.
- We picked apples so we could make an apple pie.- Alma tortu hazırlaya bilmək üçün alma yığdıq.
- He was picked up by a passing ship.- Onu yoldan keçən bir gəmi götürdü.
Pick Felinin Üçüncü Forması
Pick felinin üçüncü halı picked olarak yazılır. Cümlələrdən ayıra bilməyiniz üçün cümlədə istifadə olunan zaman qəliblərini müəyyənləşdirməlisiniz. Üçüncü hal Perfect Tense və Passive Voice cümlələri üçün keçərlidir.
Pick Felinin Üçüncü Halı ilə Cümlələr
- He had his pocket picked in the crowd.- Cibini kütlənin arasından götürdü.
- I picked out a new hat at the store.- Mağazada təzə bir papaq seçdim.
- He picked me up on his way home.- Evə gedərkən məni götürdü.
- I picked a daisy for her.– Mən onun üçün papatya seçdim.
- Tom picked an apple from the tree.- Tom ağacdan bir alma götürdü.
- Tom picked the baby up and smiled at her.- Tom körpəni götürüb ona gülümsəyib.
- Tom picked a flower and smelled it.- Tom bir çiçək götürdü və iylədi.
- Tom picked some pink flowers for Mary.- Tom Mary üçün çəhrayı çiçəklər götürdü.
Pick Felinin Past Tense ilə İstifadəsi
Pick felini müxtəlif zamanlarda istifadə edərkən çaşqınlıq yaşaya bilərsiniz. Cümlədə pick felini görərkən hansı halda olduğunu müəyyənləşdirmək istəyirsinizsə, cümlədə işlədilən zamana diqqət yetirməlisiniz. Past Simple zamanının istifadə olunduğu cümlədə pick felinin mütləq ikinci halı istifadə olunur. Past Participle cümlələrdə isə pick felin üçüncü halı işlədilir.
Pick felini keçmiş zaman qəlibləri ilə istifadə edərkən felin neçənci halını istifadə edəcəyinizi yaxşı bilməlisiniz. Cümlələrdə istifadə olunan zaman qəliblərini bir-birindən ayırd edə bilmək üçün köməkçi fellərə baxmağınız kifayət edir. Mübtəda + Köməkçi Fel + Fel (ikinci və ya üçüncü hal) + İkinci Dərəcəli Üzvlər qaydasına diqqət etsəniz, felin ikinci və üçüncü halları ilə rahatlıqla cümlələr qura bilərsiniz.
Pick Felinin Zaman və Mənsubiyyətə Görə Təsnifi
Pick feli də digər fellər kimi cümlədə istifadə olunarkən zamana və mənsubiyyətə görə dəyişir. Hər ikisinə görə cümlədə istifadə qaydalarına riayət edib, cümlə quruluş strukturunda yanlışa yol vermək istəmirsinizsə, o zaman, aşağıda həm şəxs əvəzliklərinə, həm də zamana görə təsnif edilmiş pick felinin istifadə qaydalarına baxa bilərsiniz.
Pick Simple Present Tense İstifadəsi
Present Simple Tense, dilimizə indiki zaman kimi tərcümə olunur. I, you, we, they əvəzliklərinə cavab verən köməkçi felləri “do”, he, she, it əvəzliklərinin köməkçi felləri “does”`dır. Köməkçi felə “not” şəkilçisi əlavə etməklə mənfi formaya keçir. He, she, it əvəzlikləri ilə qurulan cümlələrdə “does” köməkçi felinə malikdir, lakin bu köməkçi felə “-s, -ies, -es” şəklində əlavə olunur. Mənfi cümlələrdə fel düz qalır. Eyni vəziyyət sual cümləsi üçündə keçərlidir. Ümumi həqiqətləri, təkrarlanan hərəkətləri, vərdişləri, mövcud vəziyyəti, ümumi fikri, istəyi ifadə etmək üçün istifadə olunur. Bir zaman qrafiki ilə başlamaq və ya təkrarlamaq üçün əvvəlcədən təyin edilmiş hərəkətlər üçün istifadə olunur. Əmrlər, təlimatlar vermək üçün istifadə olunur.
1 st form of Verb + s (es)
- I pick
- you pick
- he/ she/ it picks
- we pick
- you pick
- they pick
Pick Present Perfect Tense İstifadəsi
Present Perfect Tense təkrarlanan hərəkətlər üçün istifadə edilir, hansı ki, konkret zaman forması bu hərəkətlər üçün önəmli deyil və hadisə keçmişdə başlayıb, lakin hələ də bitməyib, davam etməkdədir. Present Perfect Tense keçmiş bir hadisə və ya vəziyyət ilə bu gün arasında bir əlaqə yaradır. Xüsusilə “just” zərfində çox yaxın bir hərəkət üçün istifadə olunur, ancaq nə qədər vaxt keçdiyini göstərmir. “Yet” zərfi hələ edilməmiş, lakin edilməsi ehtimalı olan hərəkətlər üçün və ya belə bir ehtimalın olub- olmadığını soruşmaq üçün istifadə edilir. “Never” zərfi keçmişdə müəyyən bir nöqtədən heç bir hərəkət edilmədiyini və ya belə bir vəziyyətlə qarşılaşmadığını ifadə etmək üçün istifadə olunur.
has/ have + 3 rd form of Verb
- I have picked
- you have picked
- he/ she/ it has picked
- we have picked
- youh ave picked
- they have picked
Pick Present Progressive Tense İstifadəsi
Adından da göründüyü kimi Continuous ifadədəsindən əvvəlki Present ifadəsi be + V- ing şəklində köməkçi felin indiki, yəni am, is, are şəklində istifadə olunmasını həm də dəvam edən hadisənin keçid vaxtının indi olduğunu ifadə edir. Hadisənin nə vaxt başladığı və nə qədər davam etdiği vacib deyil.Yalnız bir danışma anında bir hadisənin davam etdiyini vurğulayır. Hal- hazırda davam etməkdə olan hərəkətləri izah etmək üçün bu zaman formasından istifadə edilir.
Zaman ifadələri: now (indi), right now (indi), at the moment (hazırda), still (hələ)
Present Continuous Tense always, constantly, forever kimi zərflərlə birlikdə əkrarlayan və ümumiyyətlə narahat edən hərəkətlər üçün istifadə olunur. Present Continuous Tense ondan sonra istifadə olunan gələcək zamanla birlikdə gələcəkdə əvvəlcədən planlaşdırılan bir hərəkətin baş verəcəyi deməkdir.
is/ am/ are + 1 st form of Verb + ing
- I am picking
- you are picking
- he/ she/ it is picking
- we are picking
- you are picking
- they are picking
Pick Present Perfect Progressive Tense İstifadəsi
Dilimizə indiki bitmiş davamedici zaman kimi tərcümə edilən Present Perfect Continuous Tense, keçmişdə müəyyən bir zamanda başlayan və hal- hazırda davam etməkdə olan hal və hərəkətlərdən bəhs etmək üçün istifadə edilir. Bu səbəblə Continuous halda istifadə edilə bilməyən fellərlə istifadə edilə bilməz.
Hal- hazırda etdiyimiz hərəkəti ifadə etmək üçün indiki davamedici zamandan istifadə edilir: I’m reading a book now -mən indi bir kitab oxuyuram. Ancaq keçmiş zamanda başlayan və hələ də davam edən bir hadisə üçün Present Perfect Continuous Tense istifadə edilir. Hadisə keçmiş zamanda başlamış və indi davam edir, hətta gələcəkdə də davam etmə ehtimalı mövcuddur: I have been reading a book for two hours -mən iki saatdır kitab oxuyuram. Bu cümlə kitab oxumağa iki saat əvvəl başladığımı, hələ də davam etdiyimi göstərir. Nə qədər davam edəcəyi haqqında məlumatımız yoxdur.
has/ have + been + 1 st form of Verb + ing
- I have been picking
- you have been picking
- he/ she/ it has been picking
- we have been picking
- you have been picking
- they have been picking
Pick Simple Past Tense İstifadəsi
Azərbaycan dilindəki qarşılığı keçmiş sadə zaman olan Past Simple Tense, keçmiş zamanda baş verən hadisələrdən bəhs etmək üçün istifadə edilir. Keçmişdə tamamlanan bir hadisəni, işi, vəziyyəti və ya hərəkəti təsvir etmək üçün istifadə olunur. Hadisənin nə qədər əvvəl baş verməsinin heç bir əhəmiyyəti yoxdur. Bu yaxınlarda baş vermiş ola bilər və ya çox köhnə ola bilər. Keçmişə aid yalnız bir hərəkət varsa, bu hərəkətin nə qədər köhnə olmasına baxmayaraq bu zaman istifadə olunmalıdır. Hadisənin keçmişdə nə zaman baş verdiyini ifadə edən bir zaman ifadəsi ilə istifadə olunmalıdır.
Zaman ifadələri; yesterday (dünən), last month (keçən ay), last week (geçən həftə), last year (keçən il), last night (keçən gecə), two minutes ago (iki dəqiqə əvvəl), two days ago ( iki gün əvvəl), two months ago ( iki ay əvvəl), two years ago ( iki əvvəl il)
2 nd form of Verb
- I picked
- you picked
- he/ she/ it picked
- we picked
- you picked
- they picked
Pick Past Progressive Tense İstifadəsi
Keçmiş davamedici zaman olan Past Continuous Tense, keçmişdə baş verən və müəyyən bir müddətdə davam edən hadisələrdən bəhs etmək üçün istifadə edilir. Keçmişdə göstərilən vaxtda tamamlanmayan və buna görə də davam edən hadisələr üçün istifadə olunur. Əsas odur ki, o an davam edir, nə qədər dəvam etməsinin fərqi yoxdur.
Always (həmişə), constantly (davamlı), forever (həmişəlik, əbədi) kimi zərflərlə birlikdə keçmişdə təkrarlanan və ümumiyyətlə bizi narahat edən hərəkətlər üçün istifadə olunur.
was/ were + 1 st form of Verb + ing
- I was picking
- you were picking
- he/ she/ it was picking
- we were picking
- you were picking
- they were picking
Pick Past Perfect Tense İstifadəsi
Keçmişdə müəyyən bir an və ya hadisədən əvvəl meydana gələn və o ana qədər davam edən hadisələr üçün istifadə olunur. Bu vaxtdan istifadə edəcəksinizsə, hansı hadisədən əvvəl suala cavab verə biləcəyiniz bir zaman cümləsi olmalıdır. Bəzən bu zamanın çox qədim hadisələr üçün istifadə edildiyi fərz edilir, lakin bu doğru deyil. Keçmişə aid yalnız bir hadisə varsa və bu hadisənin keçmişdə bir müddətdən əvvəl meydana gəldiyi ifadə edilərsə, Simple Past Tense istifadə edilməlidir. Bu zamanın istifadə edildiyi ümumi formul belədir:
subject + had + past participle = past perfect tense.
- I had picked
- you had picked
- he/ she/ it had picked
- we had picked
- you had picked
- they had picked
Pick Past Perfect Progressive Tense İstifadəsi
Bu zaman formasının Azərbaycan dilində qarşılığı olmasa da, belə izah edə bilərik ki, keçmişdə başlayan bir işdən əvvəl edilməkdə olan başqa bir işdən bəhs etmək üçün Past Perfect Continuous zamanından istifadə edilir. Məsələn: When he came, I had been waiting for him for more than two hours. (O gəldiyində mən onu 2 saatdan çox idi ki gözləyirdim.) Keçmişdə müəyyən bir vaxtda gözləməyə başladım və onun gəlişinə qədər bu gözləməyə davam etdim. Keçmişdə başlayan və keçmişdə bitən bir müddətdə hərəkəti davam etdirdim. Hadisə bir müddət ifadə ettiyi üçün Continuous, bu müddət keçmişdə bittiği (qutardığı) üçün Past Perfect`dən istifadə edirik.
had + 3 rd form of Verb
- I had been picking
- you had been picking
- he/ she/ it had been picking
- we had been picking
- you had been picking
- they had been picking
Pick Simple Future Tense İstifadəsi
Future Simple Tense, Azərbaycan dilinə gələcək sadə zaman kimi tərcümə edilir. Gələcək haqqında məlumat verərkən və ya gələcək hadisələrlə bağlı qeyri- müəyyən hadisələri proqnozlaşdırarkən istifadə olunur. Danışıq zamanı verilən qərarlar üçün istifadə olunur. Gələcəklə bağlı verilən vədlər üçün istifadə olunur.
shall/ will + 1st form of Verb
- I will pick
- you will pick
- he/ she/ it will pick
- we will pick
- you will pick
- they will pick
Pick Future Progressive Tense İstifadəsi
Future Continuous Tense Azərbaycan dilinə gələcək davamedici zaman kimi tərcümə olunur. Gələcəkdə müəyyən bir zamanda davam edəcək hərəkətlər üçün istifadə olunur. Hadisənin nə vaxt başladığı, nə qədər davam ettiyi və ya davam edəcəyi vacib deyil. Əhəmiyyətli olan bir hərəkətin yalnız deyilən anda davam etməsidir.
shall/ will + 1st form of Verb + ing
- I will be picking
- you will be picking
- he/ she/ it will be picking
- we will be picking
- you will be picking
- they will be picking
Pick Future Perfect Tense İstifadəsi
Müəyyən bir gələcəkdəki hadisəni və ya vaxtdan əvvəl tamamlanacaq hərəkətlər üçün istifadə olunur. Vaxt ifadəsi və ya hadisənin sona çatması üçün verilən vaxtı göstərən cümlə olmadan istifadə olunmur.
shall/ will have + 3 rd of Verb
- I will have picked
- you will have picked
- he/ she/ it will have picked
- we will have picked
- you will have picked
- they will have picked
Pick Future Perfect Progressive Tense İstifadəsi
Future Perfect Continuous Tense Azərbaycan dilində gələcək bitmiş davamedici zaman kimi tərcümə olunur. Future Perfect Continuous Tense gələcəkdə baş verməsi planlaşdırılan hadisədən əvvəl başqa verən və bitən hadisənin olduğunu vurğulamaq üçün istifadə edilir.
Future perfect continuouns tense ilə cümlə qurularkən əvvəlcə mübtəda, daha sonra feilin ikinci forması olan past forma və to be feilinin üçüncü forması, feilin “ing” almış şəkli yerləşdirilir: will + have + been + the verb’s present participle (verb + -ing). Azərbaycan dilinə tərcümədə Future Perfect Tense ilə eyni mənanı ifadə edir.
- I will have been picking
- you will have been picking
- he/ she/ it will have been picking
- we will have been picking
- you will have been picking
- they will have been picking
Pick Feili İlə Bağlı Test Nümunələri
- He ….. the nuts off the top of the cake.
- He ….. the team for Saturday’s match tomorrow.
- The burglars must ….. the lock on the back door.
- I had to attend a meeting so I couldn’t make it in time to ….. Tom up after school.
- He …… up by a passing ship.
- I ….. my pocket …… on the train.
- Shall I come to ….. you up?
- She ….. strumming and …… her guitar.
- The government …. continue to ….. up college fees for some students.
- Names …… at random out of a hat.
Cavablar:
- picked
- will pick
- have picked
- pick
- was picked
- had picked
- pick
- was picking
- will pick
- were picked
İngilis Dilində Pick v2 Və Pick v3 Formalarına Aid Test Nümunələri PDF
Daha çox çalışmalarla praktik qazanmaq və öyrəndiklərinizi daha sağlam şəkildə mənimsəmək istəyirsinizsə, sizin üçün hazırladığımız PDF formatlı Pick birinci, ikinci və üçüncü formları ilə bağlı testi klikləyərək keçid alıb həll edə bilərsiniz.
