‘Be able to’ yapısı, İngilizce dil bilgisi konuları arasında önemli bir yere sahiptir. Can ve could yapılarına benzer olarak kullanılan be able to, pek çok farklı durumda, pek çok farklı şekilde kullanılabilmektedir. Be able to yapısının Türkçe karşılığı ‘- abilmek, – ebilmek’tir. Yapı, pek çok modal verb ile beraber kullanılabilir iken, farklı modal verbler ile farklı anlamlar vermektedir. Örneğin, will be able to, might be able to gibi. Yazının devamında, be able to yapısı ile ilgili detaylı konu anlatımını, konu ile ilgili cümle çeşitli cümle örneklerini ve yapının farklı modal verbs yani gereklilik ve zorunluluk fiilleri ile nasıl kullanıldığını inceleyebilirsiniz. Hazırsanız hemen başlayalım.
İngilizce Be Able To Ne Anlama Gelir?
Be able to ne demek? sorusu ile başlayabiliriz. Be able to, yukarıda da söz ettiğimiz gibi, Türkçede ‘- abilmek, – ebilmek’ anlamlarına gelmektedir. Bu yapı, can ve onun geçmiş zaman hali could ile benzer bir anlama sahiptir.
Örneğin;
She is not able to move her arm. (O, kolunu oynatamıyor.) cümlesi ile,
She can not move her arm. (O, kolunu oynatamıyor.) cümlesi Türkçe çevirilerinden de görebileceğiniz üzere aynı anlamı vermektedir.
Fakat, can genellikle zamanla kazanılmış yapabilirlik ya da yetenekler ile ilişkilendiriliyor iken, be able to yapısı, geçici ya da belirli yapabilirlik / yetenek ya da yeteneksizlik ile ilişkilendirilmektedir.
Örneğin;
I can not ride a bike, I have never learned how. (Bisiklet süremedim, nasıl sürüleceğini hiçbir zaman öğrenmedim.)
I am not able to ride a bike, my bike is broken. (Bisikler süremedim, bisikletim bozuk.) / Gördüğünüz gibi bu cümlede daha belirli bir zaman diliminden söz ediliyor. Genel bir ifade değil. Belirli bir olay sonucu bir eylemin gerçekleştirilememesi söz konusu.
Be able to yapısı ayrıca, farklı tense’lerde yani zaman kiplerinde kurulmuş cümlelerde de kullanılabiliyor.
Örneğin;
You were able to get to the event on time, despite the fact that the ferry was late. (Deniz otobüsünün gecikmiş olmasına rağmen, etkinliğe zamanında gelebildin.)
After the surgery, he will be able to use his leg by the end of this year. (Ameliyattan sonra, kendisi bacağını bu yılın sonuna doğru kullanabilecek.)
Şimdi dilerseniz be able to yapısının kullanım şeklini ve ilgili örnek cümleleri inceleyelim.
İngilizcede Be Able To Kullanımı ve Örnekleri
Be able to yapısının ne anlama geldiğini incelemenin hemen ardından, be able to kullanımının nasıl olduğuna bir göz atalım.
Be able to kullanımında ilk olarak üzerinde durulması gereken nokta, bu yapının her zaman kalıp halinde kullanılıyor olmasıdır. Yani ‘be able to’ şeklinde kullanılmaktadır.
Örneğin;
He had been able to…
You were able to…
She will be able to… gibi
Burada kafanızı karıştırabilecek bir nokta olabilir. ‘be able to’ yapısındaki be, ‘olmak’ anlamında kullanılan bir kelimedir. Fakat her cümlede ‘be’ bu hali ile kullanılmayabilir. Farklı tense’ler yani zaman kiplerinde ‘be’ karşımıza farklı şekillerde çıkabilir. Farklı zaman kiplerinde, ‘be’ yerine ‘am, is, are’ ya da ‘was, were’ kullanılabilmektedir. Yapının devamındaki ‘able to’ ise olduğu şekliyle kalır. Able kelimesi, ‘yapabilmek, – ebilmek’ anlamlarını cümleye yansıtan kelimedir.
Be able to ifadesi için, bir gramer yani dil bilgisi formülü vermemiz gerekirse;
Subject (Özne) + be + able + infinitive (mastar)
Be able to ile kuracağınız cümleleri bu formülü kullanarak oluşturabilirsiniz. Yapı ile ilgili olumlu ve olumsuz cümle örneklerini beraber inceleyelim.
İngilizce Be Able To ile Olumlu Cümle Örnekleri
Be able to ifadesi ile olumlu cümleler kurabilmek için yukarıda söz ettiğimiz formülü uygulayabilirsiniz. Ayrıca yapıyı her türlü zaman kipine uygun olarak da kullanabilirsiniz. Be able to ifadesi ile ilgili olumlu cümle örneklerini inceleyelim;
- She has been able to cook for the guests since she took that cooking course. (O yemek kursuna katıldığından beri, o, misafirler için yemek yapabiliyor.)
- They will be able to decide better when they get more experience. (Biraz daha deneyim elde ettiklerinde, daha iyi karar verebilecekler.)
- Her little daughter is now able to clean her room by herself because she is ten now. Onun küçük kızı artık odasını kendi başına temizleyebiliyor, çünkü o artık on yaşında.)
- When we first went to the forest for running, I was not able to run as fast as him, but now I am better at running. (Koşmak için ilk defa ormana gittiğimizde, onun kadar hızlı koşamıyordum, ama şimdi koşuda daha iyiyim.)
- You were able to pass that exam with the help of the notes I gave you. (Sınavdan, beni sana verdiğim notlar sayesinde geçebildin.)
İngilizce Be Able To ile Olumsuz Cümle Örnekleri
Be able to ifadesi ile olumsuz yapıda cümleler kurmak için ise, genellikle her yapıda olduğu gibi, ‘not’ olumsuz eki eklemeniz gerekmektedir. Not olumsuz eki, bu cümlelerde ‘be’ kelimesine ya da yardımcı fiile eklenmelidir. Be able to ile kurulan olumsuz cümle örneklerini inceleyelim;
- He was not able to call you because he was so sick. (O, seni arayamadı, çünkü çok hastaydı.) / Burada görüldüğü üzere, not olumsuzluk eki, was yapısının yanına getirilerek cümle olumsuz yapılmıştır.
- You will not be able to come to the concert tonight, because you do not have a ticket. (Bu akşam konsere gelemeyeceksin, çünkü biletin yok.) / Burada da, not olumsuzluk eki, will yapısının yanına getirilerek cümle olumsuz yapılmıştır.
- My boyfriend has not been able to smoke since the disease he had last year. (Erkek arkadaşım, geçen seneki hastalığından beri hiç sigara içemedi / içmedi.) / Burada da, not olumsuzluk eki, has yapısının yanına getirilerek cümle olumsuz yapılmıştır.
- They have not been able to see each other for six months because of the quarantine. (Karantina sebebi ile, birbirlerini altı ay boyunca göremediler.) / Burada da, not olumsuzluk eki, have yapısının yanına getirilerek cümle olumsuz yapılmıştır.
- Since I do not know much about theater, I am not able to talk about it. (Tiyatro hakkında çok fazla bilgi sahibi olmadığım için, o konuda konuşamıyorum.)
İngilizcede Will Be Able To Kalıbı Nasıl Kullanılır?
Be able to yapısının farklı zaman kiplerinde farklı formlarda kullanılabileceğinden söz etmiştik. O formlardan bir tanesi de will be able to kullanımı. Will be able to kullanımı ile karşılaştığımızda, gelecekte yapılabilecek veya gelecekte sözü edilen yeteneğe sahip olunabilecek durumlardan bahsedildiğini anlamamız gerekmektedir. Be able to ifadesinin farklı formlarını iyice pekiştirmek için, bol bol cümle örnekleri incelemenizi öneriyoruz. Will be able to yapısı ile cümle kurabilmek için şu gramer formülünden yardım alabilirsiniz;
Subject (Özne) + will (future tense / gelecek zaman) + be + able + infinitive (mastar)
Konu ile ilgili olumlu ve olumsuz cümle örneklerini beraber inceleyelim.
İngilizcede Will Be Able To Kalıbı ile Olumlu Cümle Örnekleri
Will ve be able to ifadelerini beraber kullanarak, gelecek zaman anlamı veren olumlu cümleler kurmak mümkündür. Konu ile ilgili cümle örneklerini inceleyelim;
- You will be able to pass this course at the end of this semester. (Bu dönemin sonunda, bu dersten geçebileceksin.)
- They will be able to teach you how to act, if you would let them. (Eğer izin verirsen, sana nasıl rol yapman gerektiğini öğretebilirler.)
- I will be able to visit you, if I find a train for that time. (Eğer o zamana tren bulabilirsem, seni ziyaret edebileceğim.)
- They will be able to understand her words after she dies. (Onun sözlerini, o öldükten sonra anlayabilecekler.)
- If you turn off your phone, you will be able to study on your project efficiently. (Telefonunu kapatırsan, projen üzerine verimli bir şekilde çalışabileceksin.)
İngilizcede Will Be Able To Kalıbı ile Olumsuz Cümle Örnekleri
Will be able to ifadesi ile, olumsuz yapıda cümleler kurabilmek için, yine ‘not’ olumsuzluk ekini kullanmamız gerekmektedir. Kullanılacak yapı, will not be able to ya da won’t be able to olmalıdır. Cümle örneklerini inceleyelim;
- You will not be able to come with me to see her if you talk like this! (Bu şekilde konuşursan, benimle onu görmeye gelemeyeceksin!)
- I will not be able to continue seeing you because you hurt me quite a bit with your last move. (Seninle görüşmeye devam edemeyeceğim, çünkü son hareketinle beni oldukça kırdın.)
- I think you will not be able to get this job because your competencies are not enough for this job. (Bence sen bu işi alamayacaksın, çünkü yetkinliklerin bu iş için yeterli değil.)
- Unfortunately, Alicia won’t be able to come to meet you because she can’t find her keys. (Alicia, anahtarlarını bulamadığı için, maalesef seninle buluşmaya gelemeyecek.)
- I won’t be able to continue training because I have to have an operation. (Antrenman yapmaya devam edemeyeceğim, çünkü bir ameliyat olmam gerekiyor.)
İngilizcede Might Be Able To Kalıbı Nasıl Kullanılır?
Might be able to kullanımı da, yapısal olarak will be able to kullanımı gibidir. ‘Might’ bir yardımcı fiildir ve cümleye olasılık anlamı katmaktadır. Might be able to yapısı da, aynı şekilde olasılık anlamı içermektedir. Yapı, tam anlamı ile, yapılabilecek bir şeyin olasılığını vermek amacı ile kullanılmaktadır. Might be able to yapısı ile cümle kurabilmek için şu dil bilgisi formülünden yardım alabilirsiniz;
Subject (özne) + might (modal verb / yardımcı fiil) + be + able + infinitive (mastar)
Might be able to yapısı ile ilgili olumlu ve olumsuz cümle örneklerini inceleyerek konuyu daha rahat anlayabilirsiniz.
İngilizcede Might be Able to Kalıbı ile Olumlu Cümle Örnekleri
Olasılık ya da ihtimal anlamı içeren olumlu yapıda cümleler kurabilmek için might be able to yapısını kullanabiliriz. İlgili örnekleri beraberce inceleyelim;
- You might be able to learn the results. (Sonuçları öğrenmek isteyebilirsiniz.)
- If he was not sure about his feelings, he might call you to break up with you. (Eğer hislerinden emin değil ise, senden ayrılmak için seni arayabilir.)
- She might be able to cook well, if she takes that course. (Eğer o kursa katılırsa, iyi yemek yapabilir / iyi yemek yapma ihtimali var.)
- Would you like to call Yasin? He might be able to solve your problem. (Yasin’i aramak ister misin? Belki o senin problemini çözebilir.)
- You might be able to get this job, if you complete that project. (Eğer o projeyi bitirirsen, bu işi alma ihtimalin var / alabilirsin.)
İngilizce Might be Able to Kalıbı ile Olumsuz Cümle Örnekleri
Diğer yapılarda olduğu gibi, might be able to yapısı ile olumsuz yapıda cümle kurmak için, cümleye ‘not’ olumsuz eki eklememiz gerekmektedir. Yani kullanılması gereken ifade, ‘might not be able to’ olmalıdır. Cümle örneklerine beraber göz atalım;
- You might not be able to run ten kilometers on the first try, but keep trying! (İlk denemede on kilometre koşamayabilirsin, ama denemeye devam et!)
- He might not be able to graduate this year, because he failed so many classes. (O, pek çok dersten kaldığı için, bu sene mezun olamayabilir.)
- Alicia might not be able to be your best friend, but I know she loves you very much. (Alicia senin en iyi arkadaşın olamayabilir, ama seni çok sevdiğini biliyorum.)
- You might not be able to lose weight if you eat that much. (Eğer o kadar yemek yersen, kilo veremeyebilirsin.)
- Alicia might not be able to find her keys, because she is drunk. (Alicia anahtarlarını bulamayabilir, çünkü o sarhoş.)
Should be Able to Kullanımı İngilizcede Nasıldır?
Should be able to kullanımı da yukarıda söz ettiğimiz yapıların kullanımı ile benzerlikler taşımaktadır. Should, gereklilik bildiren bir yardımcı fiildir. Be able to ifadesi ile birlikte kullanıldığında, ‘yapabilmelisin / yapabilmeliydin’ gibi anlamlar vermektedir. Should ve be able to ifadeleri, her tense ile, yani zaman kipi ile kullanılabilen esnek ifadelerdir. Should be able to yapısı ile cümle kurabilmek için şu dil bilgisi formülünden yardım alabilirsiniz;
Subject (Özne) + Should (modal / yardımcı fiil) + be + able + infinitive (mastar)
Yapı ile ilgili olumlu ve olumsuz cümle örneklerini beraber inceleyelim.
İngilizce Should Be Able To Olumlu Cümle Örnekleri
Should ve able to yapıları bir arada kullanılarak olumlu yapıda cümle örnekleri verilebilir. Konu ile ilgili örnekleri beraber inceleyelim;
- You should be able to use your computer now, please check. (Bilgisayarını şu an kullanabiliyor olmalısın, kontrol et lütfen.)
- They should be able to call her at the moment, there is not a problem with their phone anymore. (Onu şu anda arayabiliyor olmalılar, telefonlarında bir problem kalmadı.)
- I should be able to eat unhealthy foods again, after getting better. (İyileştikten sonra sağlıksız yiyecekleri tekrar yiyebiliyor olmalıyım.)
- A guy should be able to behave nicer when he is in love, but Sam does not. (Bir erkek aşık olduğunda daha iyi davranabiliyor olmalı, ama Sam öyle yapmıyor.)
- Ali should be able to pass that qualification process after all that studying. (Ali, o kadar çalışmanın ardından, yeterlilik sürecini geçebiliyor olmalı.)
İngilizce Should Be Able To Olumsuz Cümle Örnekleri
Should be able to ifadesi ile olumsuz yapıda cümleler kurabilmek için, diğer yapılarda olduğu gibi, cümleye ‘not’ olumsuz eki eklememiz gerekmektedir. Konu ile ilgili cümle örneklerini inceleyelim;
- She shouldn’t be able to call you, you said you blocked her, right? (Onun seni arayamıyor olması gerekirdi, onu engellediğini söylemiştin, öyle değil mi?)
- They shouldn’t be able to use our kitchen, but what can we say? (Onların mutfağı kullanamıyor olmaları gerekirdi, ama ne denebilir ki?)
- You shouldn’t be able to work on that project yesterday, you said you were with your girlfriend. (Senin dün proje üzerinde çalışamıyor olman gerekirdi, kız arkadaşın ile olduğunu söylemiştin.)
- You shouldn’t be able to come inside! Where is the security? (Senin içeri giremiyor olman gerekirdi. Güvenlik nerede?)
- If I could make my plans, you should not be able to go to America. (Eğer planlarımı yapabilseydim, senin Amerika’ya gidemiyor olman gerekirdi.)
Be Able To Yeteneklerden Bahsederken Kullanım Örnekleri
Be able to yapısı, yeteneklerden söz ederken de kullanılabilmektedir. ‘Able’ kelimesi bir sıfattır ve bir şeyi yapabilme gücüne sahip olma anlamına gelmektedir. Örneğin ‘I am able to ride a bike’ cümlesi, ‘I can ride a bike’ anlamına gelmektedir. Bazı durumlarda ‘be able to’ ifadesi, yapabilirlik anlamı vermek amacı ile, can ya da could kalıpları yerine kullanılabilmektedir. Be able to kalıbı her zaman kipine uygun olarak kullanılabiliyor olsa da, ‘can’ yalnızca present tense’lerde, could ise yalnızca past tense’lerde kullanılabilmektedir. Bunlara ek olarak, can ve could’un mastar hali bulunmamaktadır. Bu sebeple, be able to kalıbı, present ve past tense’ler dışında zaman kipleri kullanılmak istendiğinde ya da infinitive form yani mastar hal kullanılmak istendiğinde tercih edilmektedir. Örnekleri inceleyelim;
She has been able to ride a bike since she was seven. (present perfect) (Yedi yaşından beri bisiklete binebiliyor.)
Aslı will be able to speak perfect Russia with this practice very soon. (future simple) (Aslı bu tekrar ile, yakında mükemmel bir biçimde Rusça konuşabilecek.)
You would like to be able to fly, wouldn’t you? (infinitive) (Uçabiliyor olmak isterdin, öyle değil mi?)
İngilizcede Have Been Able To Cümle Örnekleri
Have been present perfect tense’e ait bir yapıdır. Bu zaman dilimi, biri ya da bir şeyin geçmiş zamanda bir iş başlattığı ve bu cümle kurulurken de bu işin sonlandığı durumlarda kullanılmaktadır.
Örnek cümleleri inceleyelim;
- They have been able to call her regularly. (Onlar, onu düzenli bir şekilde arayabildiler.)
- You have been able to go to bed without texting me. (Bana mesaj atmadan uyuyabildin.)
- She has been able to hold her breath till I come. (Ben gelene kadar nefesini tutabildi.)
İngilizce Be Able to ile Soru Cümlesi Örnekleri
Bir beceriye sahip olunup olmadığını sorgulamak istediğimizde ‘be able to’ kalıbı ile kurulan soru cümlelerini tercih ederiz. Örneğin, ‘O hiç madalya kazanabildi mi?’ sorusunda, belirli bir eylemin, geçmiş zamanda yapılabilir olup olmadığı sorgulanmaktadır. Örnek cümleyi, İngilizce’ye çevirmek için, ‘be able to’ kalıbının kullanılması gerekmektedir. Bir soru cümlesi kurmak için, must, should gibi yapıları ya da am, was, is, were, will gibi diğer yardımcı fiilleri öznenin başına getirmemiz yeterlidir. Konu ile ilgili cümle örneklerini inceleyelim;
- Is she going to be able to call you? (Seni arayabilecek mi?)
- Were you able to light a fire? (Siz, ateş yakabildiniz mi?)
- Will the students be able to wear what they want tomorrow? (Öğrenciler yarın ne isterlerse giyebilecekler mi?)
- Will Ricky Gervais be able to write season three of the show ‘After Life’? (Ricky Gervais, ‘After Life’ın üçüncü sezonunu yazabilecek mi?)
- Do you think Alicia is able to find her keys? (Alicia’nın anahtarlarını bulabileceğini düşünüyor musunuz?)
Tek Seferlik Durumlarda Be Able To Nasıl Kullanılır?
‘Can’ yardımcı fiilini kullanarak verdiğimiz yetenek anlamı, sürekli sahip olunan yeteneklere işaret etmektedir. Örnek verecek olursak, ‘balıklar yüzebilir’ demek istediğimizde, ‘can’ yapısını kullanmamız gerekmektedir. Çünkü balıklar, her zaman yüzebilir. Fakat, tek seferlik durumlardan ya da eylemlerden söz ederken, ‘be able to’ kalıbını kullanmamız gerekmektedir. Örnek verecek olursak, ‘Messi on gol atabildi’ cümlesinde, Messi’nin on gol atıyor olmasının, sürekli bir eylem olmadığı açıktır. Bu sebeple, bu cümlenin İngilizce çevirisinde, ‘be able to’ kalıbını kullanmamız gerekmektedir. Cümlenin İngilizcesi şu şekilde olmalıdır;
Messi was able to score ten goals.
Başka bir örnek verecek olursak;
Alihan was able to get ninty from the English test. (Alihan, İngilizce sınavından doksan alabildi.) / Bu Alihan’ın sürekli olarak yaptığı bir şey değil. Tek seferlik bir başarı.
Was ve Were ile Be Able to Nasıl Kullanılır?
İngilizce Was ve Were Kullanımı gramer konuları arasında önemli bir yere sahiptir. Bu yapıların ‘be able to’ kalıbı ile kullanılması ise, karşımıza bambaşka bir anlam çıkarmaktadır.
Can, could, am / is / are, was – were able to, genellikle benzer şekillerde kullanılmaktadır. Fakat bu kullanımlarda bazı kurallar ve farklılıklar bulunmaktadır.
1. Present tense’lerde bir -ebilirlik’ten bahsetmek istiyorsak, ‘can’ ya da ‘be able to’ kullanırız.
She can speak three languages / She is able to speak two languages. (O üç dil konuşabiliyor.) gibi.
2. Geçmiş zaman kiplerinde genel bir yapabilirlikten söz etmek istiyorsak, ‘could’ ya da ‘was / were able to’ kullanırız.
I could swim really fast. / I was able to swim really fast. (Çok hızlı yüzebiliyordum.) gibi.
3. Fakat, geçmişteki spesifik bir başarıdan söz ediyor isek, yalnızca ‘was / were able to’ kalıbını kullanmamız gerekmektedir.
Since the test was easy, only a few students could / were able to fail it. (managed to fail it) (Sınav kolay olduğundan, yalnızca birkaç öğrenci sınavda başarısız olabildi. (Başarısız olabilmeyi başardı.) gibi.
Burada dikkat edilmesi gereken önemli bir nokta bulunuyor. Bu durumlar, eğer cümle olumsuz yapıda bir cümle ise, geçerliliğini kaybediyor.
Örneğin;
Because of her family’s financial difficulties, Alicia couldn’t / wasn’t able to finish her cooking course. (Alicia, ailesinin yaşadığı finansal zorluklar nedeni ile, katıldığı yemek kursunu tamamlayamadı.)
Be Able To PDF Konu Anlatımı
Be able to konusu ile ilgili olarak PDF konu anlatımına şuradan ulaşabilirsiniz:
https://www.interingilizce.com/blog/wp-content/uploads/2020/11/be-able-to-konu-pdf.pdf
Can, Could ve Able to Farkı Nedir?
Can ve could konu anlatımı için, ilgili yazımıza bir göz atabilirsiniz. Can, could ve be able to yapılarının arasındaki farka gelecek olursak, can ve could’un yardımcı fiiller olduğunu, fakat ve able to kalıbının bir yardımcı fiil olmadığını söyleyerek başlayabiliriz. Üç yapı ile de ilgili olarak hazırladığımız cümle örneklerini inceleyerek aralarındaki farkı daha rahat anlayabilirsiniz.
- Can yardımcı fiili ile ilgili örnek cümleler;
I can speak English very well. (Ben çok iyi İngilizce konuşabiliyorum.)
I can’t remember you. (Seni hatırlayamıyorum.)
Can you close the window? (Camı kapatabilir misin?)
- Could yardımcı fiili ile ilgili örnek cümleler;
Could you please be quiet? (Lütfen biraz sessiz olabilir misiniz?)
Maybe she could call you. (Belki seni arayabilir.)
My dog could swim. (Benim köpeğim yüzebilir.)
- Be able to yapısı ile ilgili örnek cümleler;
I am able to love someone. (Birini sevebilirim.)
You are able to play the piano. (Piyano çalabilirsin.)
Will you be able to come with me to the party tomorrow? (Yarın benimle partiye gelebilecek misin?)
İngilizce Diğer Modallar ve Be Able To Farkları
Yukarıda söz ettiklerimizin dışında İngilizce modals konusuna dahil olan yardımcı fiiller şu şekildedir;
Had better: -se iyi olur
Ought to: -meli/-malı (yapmalı/bilmeli vb)
Must: olmalı / zorunlu
Have to: gerekmek
Bu yapılar temel olarak anlamları bakımından, ‘be able to’ yani -abilirlik’ten farklıdır.