İngilizcenin uzun zamandır global bir dil olarak kabul edildiğini söylemek yanlış olamaycaktır. İyi bir İngilizceye sahip olmak size pek çok kapı açacaktır. Örneğin, bir iş görüşmesinde, seçileceğiniz işte İngilizce bilginizi kullanmayacak olsanız bile, İngilizce bilginiz seçilmeniz için bir artı olacaktır. İngilizcede ilerleyebilmek için dil bilgisi bağlamında bir temel yapmanız büyük önem taşır. Bu temeli oluştururken öğrendiğiniz konuların içerisinde was ve were kullanımı mutlaka olacaktır. Bu konu dil bilgisi konularında ilk sırada yer almaktadır. Kabaca am,is, are gibi ‘to be’ fiilinin çekimlenmesi sonucunda ortaya çıkan bu yardımcı fiiller sık kullanılmakta ve çoğunlukla da öğrenciler tarafından birbirine karıştırılmaktadır. Bu yazıda was ve were yardımcı fiilleri ile ilgili konu anlatımını bulabilirsiniz. Keyifli okumalar.
İngilizcede Was ve Were Arasındaki Fark Nedir?
Was ve were, her ikisi de, ‘to be’ fiilinin geçmiş zaman halidir. Be fiili irregular yani düzensiz bir fiildir ve sıklıkla kullanılmaktadır. Bu nedenle kullanımı noktasında bir özene ihtiyaç vardır. Was yardımcı fiili birinci ve üçüncü tekil şahıslar ile beraber geçmişte olmuş olaylardan söz edilirken kullanılır. Were yardımcı fiili ise, ikinci tekil ve çoğul şahıslarla kullanılmasının yanı sıra, üçüncü çoğul şahıslar ile beraber de kullanılmaktadır. Were yardımcı fiilinin bir başka kullanım alanı ise, gerçekte olmayan durumları ve varsayımları ifade etmek noktasında kullanılan dilek kipleridir. If ve wish’in bulunduğu durumlarda dilek kipinin kullanılması gerekliliği sonucu çıkarılabilir.
Bu yazıda sizlere was ve were ile ilgili dil bilgisi kuralları verilecektir. Hangisini ne zaman kullanmanız gerektiği ve benzer ipuçlarını yazımızda bulabilirsiniz. Okumayı tamamladıktan sonra was ve were yardımcı fiillerinin kullanımı ile bir sorun yaşamayacağına emin olabilirsiniz. Haydi başlayalım!
Was ve Were İçin Tekil ve Çoğul Zamirler
Zamirler ile ilgili olarak dikkat etmeniz gereken bir nokta var. You zamiri Türkçeye çevirdiğimizde hem sen, hem de siz anlamını alabilmektedir ve her iki durumda da were yardımcı fiili ile beraber kullanılmaktadır. Dolayısıyla, you zamiri tekilken was yardımcı fiili ile kullanılmaz, tekil ve çoğul zamir olarak sadece were yardımcı fiili ile beraber kullanılır. Bunun dışında genel olarak tekil zamirler için ‘was’, çoğul zamirler için de ‘were’ yardımcı fiili kullanılmaktadır.
Tekil zamirler ve beraber kullanıldıkları yardımcı fiiller:
I: Was
You: Were
He: Was
She: Was
It: Was
Çoğul zamirler ve beraber kullanıldıkları yardımcı fiiller:
We: Were
You: Were
They: Were
Was Were Dilek Kipi (Subjunctive Mod) Nasıl Kullanılır?
Gerçekte olmayan fakat olması umut edilen şeyler için kullanılan kip, dilek kipidir. I were, he were, she were ve benzeri kalıplarda kullanılır. Dilek kipini dileklerinizi ifade ederken de kullanabilirsiniz. Örneğin:
-I wish I weren’t so lonely.
-Bu kadar yalnız olmamayı dilerdim.
-If I were a rich man I would drive a fancy car.
-Eğer zengin bir adam olsaydım pahalı bir araba kullanıyor olurdum.
-If I were in your shoes, I would go for it.
-to be in someone’s shoes bir kalıp ve bahsedilen kişinin yerinde olma durumunu özetliyor. Cümlenin çevirisi şu şekilde; eğer senin yerinde olsaydım, bunu yapardım/ kabul ederdim.
İlk cümlede olmasını dilediğim bir durumdan söz ediyorum, diğer cümlelerde ise doğru olmayan, doğruluğu ifade etmeyen durumlar söz konusu, bu sebeple were yardımcı fiili kullanılmış.
Damdaki Kemancı müzikalini hatırlayacak olursanız, şarkıda “If I were a rich man” kalıbı geçmektedir. Tevye karakteri bu şarkıda, eğer zengin bir adam olsaydı hayatının ne denli farklı olabileceğinden bahsetmektedir.
If I were a rich man, I’d build a big tall house… (Eğer zengin bir adam olsaydım, büyük geniş bir ev inşa ederdim)
If I were a rich man, I’d have the time that I lack. (Eğer zengin bir adam olsaydım, kaybettiğim zamanı geri kazanabilirdim)
If I were a wealthy man, I wouldn’t have to work hard. (Eğer zengin bir adam olsaydım, çok çalışmama gerek kalmazdı)
Tevye karakteri bu şarkıda zengin bir adamın hayatı ile ilgili hayaller kuruyor. Şu anda zengin değil, sadece hayal ediyor. Bu nedenle “If I was” demek yerine “If I were” dememiz gerekiyor.
Dilek kipi için if ve wish kelimeleri aslında iyi birer ipucu. Bu kelimelerden herhangi birini görürseniz, were yardımcı fiilini kullanmanız büyük ihtimaldir.
Dilek kipini kullanacağınız yerlerden emin olamıyorsanız cümleye bir göz gezdirin. Eğer cümlede if ve wish varsa büyük ihtimalle dilek kipi kullanmanız gerekecektir. Unutmayın, were gerçekte olmayan durumlar için kullanılsa da was asla bu şekilde kullanılmamaktadır.
İngilizce Zaman Kipleri Nelerdir?
Was yardımcı fiili ve were yardımcı fiili zaman kipleri içerisinden Past Continuous içerisinde kullanılmaktadır. Bu zaman kipinin ne olduğunu anlamak için Türkçe üzerinden ilerleyelim. “Ben dün muz yiyordum” ya da “Geçen gün kar yağmıyordu” gibi cümleler için İngilizcede Past Continuous zaman kipini kullanıyoruz. Geçmiş zamanda olan bir olay aynı zamanda -iyor ekini de içeriyorsa (koşuyordum, yürüyordum, içiyordum gibi) Past Continuous zaman kiğini kullanmamız gerekiyor. Bu zaman kipi ile olumlu cümle kurmanın kuralı şu şekilde:
I/He/She/It + was + Verb+ing
You/We/They + were + Verb+ing
Yani cümlenin öznesi eğer I, he, she, it veya tekil bir isim ise; özneden sonra was geliyor sonra da cümlenin ana fiiline -ing eki ekleniyor.
Eğer cümlenin öznesi you, we, they veya çoğul bir isim ise o zaman özneden sonra were geliyor sonra da cümlenin ana fiiline -ing eki ekleniyor.
Örnek vermemiz gerekirse:
“Ben dün muz yiyordum” cümlesini İngilizceye çevirelim. Ben = I, dün = yesterday , muz = banana , yemek = eat
I was eating a banana yesterday.
Öznenin çoğul olması durumunda ise, örneğin we olsaydı:
We were eating a banana yesterday.
Past Continuous zaman kipi ile olumsuz cümle kuralı:
I/He/She/It + was + not + Verb+ing
You/We/They + were + not + Verb+ing
Yukarıdaki örnekleri olumsuz cümleye çevirelim:
I was not eating a banana yesterday. (Ben dün bir muz yemiyordum)
We were not eating a banana yesterday. (Biz dün bir muz yemiyorduk)
Past Continuous zaman kipi ile soru cümlesi kuralı
Was + I/He/She/It + Verb+ing
Were + You/We/They + Verb+ing
Yukarıdaki örnekleri soru cümlesine çevirelim:
Was I eating a banana yesterday? (Ben dün bir muz mu yiyordum?)
Were we eating a banana yesterday? (Biz dün bir muz mu yiyorduk?)
Geçmişte devam etmekte olan eylemleri was/were kullanarak anlatabiliriz.
He was studying when her cousin came. (Kuzeni geldiğinde o ders çalışıyordu.)
Aslı Zengin was cooking while I was singing a song. (Ben şarkı söylerken, Aslı Zengin yemek yapıyordu.)
İngilizcede Was Were Nasıl Kullanılır?
Was yardımcı fiili ve were yardımcı fiili , past continuous zaman kipi cümleleri dışında isim cümlelerinin içerisinde kullanılmaktadır. Geçmiş zaman denilince akla gelen ‘did’ yapısında kullanılmamaktadırlar.
“was” yardımcı fiili, “am” ve “is” ; “were” yardımcı fiili ise “are” yardımcı fiilinin geçmiş zamanlarıdır. Bu bağlamda, bir durumdan söz ederken was mı yoksa were mü kullanacağınıza karar vermek için cümlenin öznesine bakmanız yeterlidir. Olumlu, olumsuz cümlelerde ve soru cümlelerinde kullanmanız gereken kalıpları beraber inceleyelim.
Olumlu bir cümleyi, cümlenin öğelerini dikkate alarak şu şekilde kurabilirsiniz:
Özne + Yardımcı Fiil (was/ were) + Nesne/ Fiil + Zaman Eki
Bu bağlamda dikkat etmeniz gereken nokta, ‘you’ zamirinin hem sen, hem de siz anlamında kullanılabiliyor olmasıdır. You zamirinin tekil şahıs ile beraber kullanılsa da was almadığını daha önce de belirtmiştik. Bu kural dışında, genellikle tekil zamirler için was yardımcı fiili kullanılıyor, çoğul zamirler için ise were yardımcı fiili kullanılıyor. Bilgimizi bir örnek ile pekiştirelim,
She was the prettiest girl in her office last year. (O, geçen sene ofisindeki en güzel kızdı.)
She – Özne – Tekil
Was – Yardımcı fiil
The prettiest girl – Nesne
In her office- Nesne
Last year – Zaman eki
Olumsuz cümlelerde kullanımını da bakalım:
Olumsuz anlamlı bir cümle oluştururken, olumlu cümleden farklı olarak yardımcı fiilin hemen arkasından olumsuzluk eki gelmektedir.
Özne + Yardımcı Fiil (was/ were) + Olumsuzluk Eki (not) + Nesne/ Fiil + Zaman Eki
Örneği inceleyelim:
She was not the prettiest girl in her office last year . / O geçen yıl ofisindeki en güzel kız değildi.
She – Özne – Tekil
Was – Yardımcı fiil
Not – Olumsuzluk eki
The prettiest girl – Nesne
In her office- Nesne
Last year – Zaman eki
Soru cümlelerinde kullanım ise şu şekilde olacak;
Soru cümlelerinde olumlu cümlelerden farklı olarak özne ile yardımcı fiil yer değiştirmektedir.
Yardımcı Fiil (was/ were) + Özne + Nesne/ Fiil + Zaman Eki +?
Örneği inceleyelim:
Was she the prettiest girl in her office last year? / O geçen sene ofisinin en güzel kızı mıydı?
Was – Yardımcı fiil
She – Özne – Tekil
The prettiest girl – Nesne
In her office- Nesne
Last year – Zaman eki
Burada dikkat etmeniz gereken önemli bir nokta var, soru cümlelerinde eğer when, why, who, what ve how gibi bir soru kelimesi kullanacaksanız, bu kalıpları was ve were yardımcı fiillerinden önce kullanmalısınız. Bu kalıplar cümlenin başında kullanılmalı.
Örneği inceleyelim:
When was she the prettiest girl in her office? / O ne zaman ofisinin en güzel kızıydı?
Gördüğünüz gibi, when cümlenin en başında kullanılmıştır.
Was ve Were Hangi Durumlarda Kullanılır?
Was ve were yardımcı fiillerinin kullanıldığı durumlara bir göz atalım.
-Geçmişle ilintili bir durum ya da konumdan söz edilirken:
Örnek:
They were at the cinema last night. (Onlar geçen akşam sinemadaydı.)
My room was so peaceful that day. (Odam o gün çok huzur doluydu)
-Eskiden sahip olunan bir statürden söz edilirken:
Örnek:
Can you believe it? My best friend was once the president of the U.S.A.! / İnanabiliyor musunuz? En yakın arkadaşım bir zamanlar Amerika Birleşik Devletleri’nin başkanıydı!
Dilek kipi (Subjunctive Mod) olarak if ya da wish kalıplarının geçtiği cümlelerde:
Örnek:
How I wish you were here… (Burada olmanı çok isterdim…)
We could have gone running, if it wasn’t raining. (Eğer yağmur yağmıyor olsaydı, koşmaya gidebilirdik.)
Past Continuous zaman kipinde, asıl fiil ile beraber yardımcı fiil olarak:
Örnek:
Aslı Zengin was singing a song when I came in. (İçeri girdiğimde Aslı Zengin şarkı söylüyordu.)
Geçmiş bir zamanla ilgili ifadelerde:
Örnek:
She was a such a polite girl when we met ten years ago. (On yıl önce onunla tanıştığımızda o pek kibar bir kızdı.)
Soru Cümlelerine Was Were Kullanarak Nasıl Cevap Verilir?
Olumlu Cevaplarda Was Were Kullanımı
Soru cümlesine olumlu bir cevap verirken cümleler aşağıdaki kalıba göre kurulmaktadır.
Kalıp: Yes, Özne + Yardımcı Fiil (was/ were)
Yes, I was…
Yes, you were…
Yes, he was…
Yes, she was…
Yes, we were…
Yes, you were…
Yes, they were…
Olumsuz Cevaplarda Kullanım
Soru cümlesine olumsuz bir cevap verirken cümleler aşağıdaki kalıba göre kurulmaktadır.
Kalıp: No, Özne + Yardımcı Fiil (wasn’t/ weren’t)
No, I wasn’t…
No, you weren’t…
No, he wasn’t…
No, she wasn’t…
No, we weren’t…
No, you weren’t…
No, they weren’t…
Was ve Were Kullanılan İngilizce Örnek Cümleler
Was için örnek cümleler:
- I am so sorry, it was a terrible mistake. – Çok üzgünüm, o korkunç bir hataydı.
- When was the last time you watched a movie? – En son ne zaman bir film izledin?
- This was the reason for me not to resign. – Bu benim istifa etmeme sebebimdi.
- That shirt was too big for me, so I wanted to turn it back to the store. – O gömlek benim için çok büyük olduğu için, onu mağazaya iade etmek istedim.
- There was a sharp smell in the room. – Odanın içerisinde keskin bir koku vardı.
- Can you remember what time was it when you texted him? – Ona mesaj attığında saatin kaç olduğunu hatırlayabiliyor musun?
- I was born in İstanbul. – Ben İstanbul’da doğdum.
- I called him to say that I love him, but the line was busy. – Ona, onu sevdiğimi söylemek için onu aradım, ama hat meşguldü.
- Ricky Gervais was my favourite comedian five years ago. – Ricky Gervais, beş yıl önce benim en sevdiğim komedyendi.
- She was shocked when she saw her cousin in the car. – Kuzenini arabada görünce o şoke olmuştu.
Were için örnek cümleler:
- Was it your father you were talking to? – Konuştuğun adam senin baban mıydı?
- They were so lovely that they invite us for a dinner party. – Onlar pek hoşlardı, bizi bir yemeğe davet ettiler.
- Were you both there on Sunday? – Her ikiniz de pazar günü orada mıydınız?
- She told me that she were not very about his attitude. – Onun tavrından pek memnun olmadığını söyledi bana.
- They were together since 2003. – Onlar 2003’ten beri beraberlerdi.
- You were so nice to me on the first day of the school, I never forget that. – Okulun ilk günü sen bana çok iyi davranmıştın, bunu asla unutmam.
- I would not be so pessimistic about the situation if I were you. – Senin yerinde olsam, durumla ilgili olarak bu kadar kötümser olmazdım.
- What were your favourite sports when you were a kid? – Çocukken en sevdiğin spor dalları nelerdi?
- There were no rings in that store. – O mağazada hiç yüzük yoktu.
- There were coffee beans left in my cup. – Benim fincanımda kalmış kahve çekirdekleri vardı.