Relative Clause (Who, Which, That) Konu Anlatımı ve Örnek Cümleler

İngilizce’de relative clauses konusu öğrencilere en zor gelen konulardan biridir. Fakat öğrenildikten sonra kullanılması oldukça kolay ve eğlencelidir. Bu makalede relative clauses konu anlatımı ve relative clauses’in ne olduğu, ne işe yaradığı, nerelerde kullanıldığı incelenip örnek cümleler ile konu pekiştirilecektir.

Relative Clause Nedir?

Relative clasue konusunun Türkçe karşılığı sıfat tümleciğidir. Sıfat tümleciği adından da anlaşıldığı üzere sıfat içeren bir cümlecikten oluşur. Bu konuyu anlamak için ilk önce kendi ana dilimizdeki örneklere bakmamız lazım. Türkçe’de relative clause örnekleri aşağıda koyu yazılmıştır.

• Hızlı konuşan insanların dedikleri pek anlaşılmaz.
• People who speak fast can’t be understood clearly.

Yukarıdaki örneğe baktığımızda who bir relative clause olarak kullanılmıştır. Hızlı konuşan insanlar bir sıfat tümleciğidir ve İngilizcesi people who speak fast’tir.

Clause Ne demektir?

Clause kelimesi sözlükte cümlecik, cümle ve yantümce diye geçer. Bu konuda ise cümlecik anlamında kullanılır. Relative Clause ise Türkçeye Sıfat Tümleciği şeklinde çevrilmiştir.

Relative Clause Konusunun Önemi

Yukarıdaki örnekte hızlı konuşan insanlar ifadesi bir kısaltmadır. Günlük hayatta bu tarz cümleler kurarken relative clause konusu hayli işimize yarar. Örneğin, İngilizce’de en yaygın olarak kullanılan relative clause’lerden biri olan that ile sık sık karşılaşırız. İngilizce’de that kullanımı hayli yaygındır ve birçok cümleye uyum sağlayabilir. Kısaltma olarak da kullanılabilir.

Bir diğer yandan İngilizce konuşurken birçok farklı manalar iletmek isteyebiliriz (novel utterances). Bu konuda İngilizcenin detaylı bir şekilde bilmek lazımdır. Relative clauses ise İngilizce dil bilgisinin yapı taşlarından biridir. Detaylı bir şekilde derinlemesine öğrenilmelidir.

Relative Clauses Ne Demek?

Türkçe’de sıfat tümleciği olarak karşımıza çıkar.

Relative Clauses ile Bazı Örnekler

• I must call the man who is the mechanic of my car. – Araba tamircimi derhal aramalıyım.
• Could you please tell the name of the girl that you met? – Dün gece görüştüğün kızın ismini söyler misin?

Relative Clause Nerede ve Ne için Kullanılır?

İngilizce’de relative clause konusunu kullanımı hayli fazla ve kapsamlıdır. Eğer bir cümlede sıfat cümleciği kurmuşsak ve onu kısaltmak istiyorsak relative clause kullanmamız gerekir. Yukarıdaki örnekte olduğu gibi sıfat tümlecikleri şu şekildedir

• Hızlı giden araba – The car which is going fast.
• Gülümseyen çocuk – The child who is smiling.
• Servise binen çocuklar – The children who are getting on school bus.

Bu cümlelerde isme sorulan nasıl sorusu bize sıfat tümleciğini verecektir. İsimler siyahla belirtilmiştir. Özetle, relative clauses konusu genellikle sıfat tümleciği oluştururken kullanılır.

Sıfat tümlecikleri yani Relative Clauses konusu cümlede genellikle ortada ve isimden sonra kullanılır. Yukarıdaki örneklerde görüldüğü üzere the car, the child, ve the children gibi isimlerden sonra hemen which ve who gibi relative pronouns kullanılmıştır.

Eğer bir cümlede gördüğünüz that,which veya who gibi ifadelerin relative pronouns olup olmadığına karar veremiyorsanız, o cümleyi öğelerine ayırın. Bunu yapmak için aşağıdaki adım takip edilmelidir.

1. Özneyi bulmak için yükleme yani fiile kim (who) ve ne (what) soruları sorulmalıdır
2. Özneyi bulduktan sonra yükleme soracağınız ne, kim, neyi, kimi soruları size nesneyi verecektir.
3. Özne ve nesneyi bulduktan sonra ikisini de iyi inceleyip sıfat tümleciğini bulabilirsiniz.

NOT: Relative Clauses genellikle öznede görülür fakat her zaman böyle değildir.

İngilizce’de Relative Clause, WHO ile Örnek Cümleler

RELATIVE CLAUSE WHO KONU ANLATIMI

İngilizce’de relative clauses konusunda that’ten sonra en çok kullanılan pronoun who’dur. Bilindiği üzere who, soru anlamıyla kim demektir. Who ile kuracağımız sorunun cevabı bir kişidir. Örneğin,

• Who broke the windows? – Pencereyi kim kırdı?

Buradaki who soru anlamıyla kullanılır ve kişiler için kullanılır.

Relative clauses konusunda ise who kullanımı bu yine insanlar içindir. Who kullanarak bir kişiye işaret ederiz. Cansız nesneler ve hayvanlar için who kullanılmaz.

İNGİLİZCE’DE WHO KULLANIMI VE ÖRNEK CÜMLELER

Who, bir cümlede özne yerine, insanlarla ilgili isimlerden sonra kullanılır. Yani who isimden sonra kullanılmalı ve özne yerine geçmelidir. Aşağıdaki örnekleri inceleyelim.

• The boy who took the prize is my friend. – Ödülü alan çocuk benim arkadaşımdır.

Bu cümle incelendiğinde sıfat tümleciği yani relative clause olan kısım the boy who took kısmıdır. Bu ifade aynı zamanda öznedir.

WHO İLE İLGİLİ CÜMLELER

• I know a teacher who is very talented at teaching English. – İngilizce öğretme konusunda çok yetenekli bir öğretmen tanıyorum.
• We don’t know who committed the crime. – Suçu kimin işlediğini bilmiyoruz.
• The police officer who shot the murderer was my father. – Katili vuran polis benim babamdı.
• The boy who fell down was seriously injured. – Yere düşen çocuk hayli kötü yaralanmıştı.
• The man who didn’t put on a mask was punished by the police. – Maske takmayan adam polis tarafından cezalandırıldı.
• The driver who crashed was dead already. – Kaza yapan adam çoktan vefat etmişti.
• People who eat fast-food very much may have ilnesses in future. – Çok fazla hazır yemek tüketen insanlar ileride hasta olabilirler.
• Do you know who will come to the party? – Partiye kimin geleceğini biliyor musun?
• I met a person who can speak four foreing languages. – Dört yabancı dil konuşabilen biriyle tanıştım.
• It could be worrisome flight for people who get on a plane for a first time. – Uçağa ilk defa binen insanlar için ilk uçuş endişe verici olabilir.

Yukarıdaki örnekte koyu ile belirtilen İngilizce cümlelere dikkat edilmelidir. Görüldüğü üzere who relative pronoundan önce çoğunlukla isim gelmektedir. İsim gelmediği durumlarda ise o cümlede ya who soru kalıbı olarak kullanılmıştır ya da who soru soran bir relative clauses’in içerisindedir.

Örneğin, Do you know who cümlesinde who bir relative pronundur fakat kendisinden önce isim gelmemiştir. Fakat kendisinden sonra bir verb (fiil) gelmiştir. Fiili işleyen kişi de özne durumunda olduğu için who bu cümlede yine relative pronoun olarak kabul edilir.

İngilizce’de Relative Clause, Which ile Örnek Cümleler

İngilizce’de which clause kullanımı diğer relative pronounlarda olduğu gibi hayli basittir. Which clause, özne ve nesne yerine kullanılır ve cansız objelerden bahsederken kullanılır. Which clause konusunda dikkat edilmesi gereken en önemli şey sadece cansız varlıklar için kullanılmasıdır. Unutmadan who’nun ise sadece insanlar için kullanıldığını hatırlatalım.

Who kullanımında olduğu gibi, which’den önce isim gelmelidir ve which’den sonra aynı sıralama devam etmelidir. Aşağıdaki örnekleri inceleyelim.

İNGİLİZCE WHICH KULLANIMI VE ÖRNEK CÜMLELER

• I bought a car which is very expensive. – Çok pahalı olan bir araba aldım.
• TV show which was broadcast last night was very interesting. – Dün gece yayımlanan dizi gerçekten ilgi çekiciydi.
• That is the picture which I drew for you. – Senin için çizdiğim resim budur.
• An essay which should have 500 words on average shouldn’t be ambiguous. – Bir makale ortalama beş yüz kelimeye sahip olmalı ve okunabilir olmalıdır.
• The book which has been sold like hot cakes is being searched by people still. – Yok satan kitaplar hala insanlar tarafından aranıyor.
• You know which option is much more logical than me. – Hangi seçeneğin daha mantıklı olduğunu benden daha iyi biliyorsun.

Örneklerdeki koyu yerler dikkatli incelendiğinde which’den önce isim geldiği açıkça görülmektedir. Which clause kullanımı bu şekildedir.

Relative Pronoun olarak “That” Ne Zaman Kullanılabilir?

İngilizce’de relative clause that kullanımı hayli yaygın ve kapsamlıdır. Who ve which gibi relative pronounlar kısıtlı bir kullanıma sahipken that clause daha geniş bağlamda kullanılabilir. That; who,which ve whom yerine kullanılabilir. Özetle, that; kişiler, insanlar, cansız varlıklar ve objeler yerine kullanılabilir. Aşağıdaki that ile örnek cümleleri inceleyelim.

• I have lots of book that may interest you. – Senin ilgini çekecek bir sürü kitabım var.
• I bought a car that is very cheap compared to my old car. – Eski arabama nazaran çok ucuz bir araba satın aldım.
• That is the point that I want to explain you for two hours – İki saattir anlatmak istediğim şey buydu.
• The discussion that was broadcast on TV was very fervent. – Televizyondaki tartışma hayli hararetliydi.
• Do you remember the day that we met first? – Tanıştığımız ilk günü hatırlıyor musun?
• I will buy a computer that has very enhanced graphic card. – Gelişmiş ekran kartına sahip bir bilgisayar alacağım.

Defining Relative Clause Nedir?

Defining Relative Clause konusunu anlamak için ilk önce defining ve non-defining terimlerinin ne anlama geldiğini öğrenmemiz gerek. Bu yüzden ilk önce kavramların açıklaması ile başlayalım.

Defining, tanımlayıcı demektir. Örneğin, bir arabayı veya bir makineyi tanımlarken onun nasıl göründüğünü ve ne amaçla kullanıldığından bahsederiz. Bu hususta İngilizce’de ise bu konu aynı yukarıdaki tanım ile aynı eksendedir. Daha açıklayıcı olursak, birisi veya bir şey hakkında temel bilgileri vermek için tanımlayıcı – defining kavramlarını kullanırız.

Bu temel bilgiler o nesne ile ilgili kim ve ne gibi soruları cevaplamalıdır. Eğer bir isimden bahsediliyorsa kim ve ne gibi sorular isme sorularak ikisinden birinin cevabı mutlaka alınmalıdır. Defining relative clause konusu bu şekildedir. İngilizce’de defining relative clause cümlesi kurabilmek için who, that, which, whose ve whom kullanırız. Aşağıdaki örneklerde koyu ile belirtilen kısım defining relative clause konusuna örnek ifadelerdir.

• We are looking for a person who can speak English and German. – İngilizce ve Almanca konuşabilen birileri arıyorlar.
• Those are pills that/which you have to take. – Bunlar alman gereken ilaçlar( that ve which çoğunluklar birbirlerinin yerine kullanılabilirler.)
• It is the opportunity that you must asses.– Bu fırsat değerlendirmen gereken bir fırsat.
• They need a person who is well-educated, experienced and talented. – Yetenkli, tecrübeli ve iyi eğitim görmüş birilerine ihtiyaçları var.
• Did you see my posters which are colorful? I have been looking for them but I couldn’t find– Renkli posterlerimi gördün mü? Posterlerimi arıyorum ama bulamadım.

Non-defining Relative Clause Nedir?

Non-defining relative clause konusu bir şey veya bir kişi hakkında ekstra bilgi vermek için kullanılır. Defining ise yukarıda belirtildiği üzere daha çok gerekli bilgilerden bahseder. Non-defining relative clause’u bir cümlede kullanmak zorunlu değildir. Kullanılmasa herhangi bir anlam sıkıntısına yol açmaz. Örnek cümleler aşağıda verilmiştir. Koyu yazılan kısımlar non-defining relative clause’e girer.

• My father, who’s 40, goes to work every day. – Kırk yaşında olan babam her gün işe gidiyor.
• The building, which was built in 1993, has been damaged by an earthquake. – 1993 yılında inşa edilen bina depremden dolayı zarar gördü.
• The prize was given to Mehmet, whose effort affected the judges. – Ödül, jürileri gösterdiği çabayla etkileyen Mehmet’e gitti.

Zaman Niteleyen Relative Clause Kullanımı (When)

İngilizce’de when kullanımı iki farklı boyutta incelenebilir. Bunlardan ilki soru olarak when, diğer ise de relative clause olarak when’dir. When soru anlamıyla ne zaman sorusunu sorar.

• When did you wake up? – Ne zaman uyandın?

Relative clause’da ise when daha çok resmi olmayan dilde at which, on which veya for which yerine kullanılır. Bu ifadeler zaman dilimini ifade ederken kullanılmaktadır. Fakat çoğu zaman when tercih edilmez. Genellikle spesifik tarih ve gün belirtilirken kullanılır.

• There isn’t a time, when I am not hasty – Acele etmediğim zaman yoktur.
• 2001 was the year when the September 11 attacks happened – 2001 yılı 11 Eylül saldırılarının gerçekleştiği yıldır.
• 1881 was the year when Atatürk was born – 1881 yılı Atatürk’ün doğduğu yıldır.
• Monday is the day when working starts – Pazartesi iş başıdır.
• Rush hour is the time when lots of people finish their job and go to their home – İş çıkış saati insanların işlerini bitirdiği ve evlerine döndükleri zamandır.

Aitlik Niteleyen Relative Clause Kullanımı (Whose)

Whose relative clause pronoun’larından biri olup sahiplik bildirirken kullanılır. Whose kullanımı için gerekli şartlar bir isim ve onun sahip olduğu diğer bir isim veya nesnedir. Türkçe’de karşılığı iyelik bağlaçlarıdır. İnsanlar ve hayvanlar için kullanılabilir. Aşağıda iki farklı cümleyi ve ardından whose kullanımıyla nasıl kısaltıldığına bakalım.

An old man joined our party. His jacket is interesting.

• A old man whose jacket is interesting joined our party. – İlginç bir ceketi olan adam partimize katıldı.

Cümlede görüldüğü gibi, iki farklı cümle bir cümlede kısaltılmıştır. Eğer sahiplik değil de nitelik belirtilseydi which, who ve whom gibi relative pronounlar kullanılabilirdi.

• I saw a man whose car is very unique. – Arabası çok nadir bulunan bir adam gördüm.
• Children whose rights should be paid attention is our future. – Geleceğimiz olan çocukların haklarına önem verilmelidir.
• We did see a bird whose wing was injured. – Kanadı yaralı olan bir kuş gördük.
• I know a restaurant whose foods are very good. – Yemekleri harika olan bir restoran biliyorum.
• I did see a man whose leg is tattooed from end to end. – Bacağı baştan sona dövmeli olan bir adam gördüm.

Etkilenen Kişiyi Belirten Relative Clause Kullanımı (Whom)

İngilizce’de whom nesne yerine kullanılır. İnsan için zamir olarak kullanılır. That ve who yerine kullanılabilir. Günlük konuşmalarda pek kullanılmasa da formal alanda ve yazıda kullanılır. Whom kullanımını anlayabilmek için aşağıdaki örnekleri inceleyelim.

• The old lady whom my father saw last night was the wife of ambassador – Babamın dün gece gördüğü yaşlı kadın elçinin eşiymiş.
• People whom feed pet animals are good people- Hayvanları besleyen insanlar güzel insanlardır.
• To whom was the post sent? – Bu posta kime gönderildi?
• Whom do you choose? – Kimi seçiyorsun?
• I don’t know exactly whom to select? – Kimi seçeceğimi tam olarak bilmiyorum.

Relative Clause Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Relative Clause İngilizcenin en önemli konularından biridir. Günlük hayatta ve sınavlarda sık sık kullanılır. Bu nedenle bu konuyu detaylıca öğrenmek ve hata yapmamak önemlidir. Aşağıdaki listede relative clause kullanırken dikkat edilmesi gereken noktalar verilmiştir.

Relative Clause Nasıl Kısaltılır?

Relative Clause’nin son başlığı Reduced Relative Clause’dır ve Kısaltılmış relative clause olarak bilinir. İngilizce’de kısaltma yapmak her dil bilgisi konusunda bulunur. Örneğin,  I have yerine I’ve, You are yerine You’re İngilizce’de sık sık kullanılmaktadır.

Reduction of Relative Clause’da ise kısaltma işlemi yukarıda anlatıldığı kadar kolay olmasa da pek zor değildir. Şimdi kısaltmanın nasıl yapıldığına bakalım.

REDUCTION OF RELATIVE CLAUSE

Relative pronounlarda kısaltma işlemi iki aşamada gerçekleşir. Bunlar:

• İlk önce relative clause bulunur.
• Ardından fiil ve özne kontrol edilip uygun çekimli fiil getirilir.

Teoride zor görünse de şimdi örnekler üzerinden inceleyelim. Aşağıdaki ilk cümle kısaltma olmadan verilecektir. Diğer cümle ise de aynı cümlenin kısaltmasıdır.

1. The man who works with us in Adıyaman is from Egypt.
2. The man working with us in Adıyaman is from Egypt.

Adıyaman’da bizle çalışan adam aslen Mısırlıdır.

Yukarıdaki koyu yazılan kısım kısaltmadır. Kısaltma yapabilmek için cümlede iki farklı olay gerçekleşmiştir. İlk olarak relative pronoun olan who kelimesi birinci cümleden çıkarılmıştır. İkinci olarak da ikinci cümlede kısaltma yerine sadece fiilin gerund hali getirilmiştir. Kısaltmalarla ilgili daha fazla bilgi sahibi olmak için Reduced Relative Clause konumuza göz atabilirsiniz.

Özetleyecek olursak, relative clause konusunda kısaltma (reducing) yapabilmek için cümleden relative pronouns (that, who, which) silinmeli ve ardından duruma göre fiilin uygun hali getirilmelidir. Bu past participle – V3 ve gerund Ving olabilir. Örnek cümleleri ve kısaltmaları inceleyelim.

Normal cümle : Ali was so excited so Ali did very big mistake.

Relative ile kısaltılmışı: Ali who was so excited did very big mistake.

Kısaltılmış (reduced) : The excited Ali did very big mistake.

Türkçesi: Heyecanlı olan Ali çok büyük bir hata yaptı.

• The man who yells at us was very angry.
• The man yelling at us was very angry.

Türkçesi: Bize bağıran adam inanılmaz derecede sinirliydi.

• The car which was coming toward us was very fast.
• The car coming toward us was very fast.

Türkçesi: Üstümüze gelen araba çok hızlıydı.

          The man who is running very fast was about to be ran over by a truck

The man running very fast was about to be ran over by a truck.

Türkçesi: Çok hızlı koşan adam tır tarafından ezilmek üzereydi.